اما امكان استقبالی : امكان استقبالی از همه امكان های ديگر اخص است. توضيح اينكه هر امكانی در مقابل يك ضرورت است . امكان عام در مقابلضرورت عدم ( امتناع ذاتی ) و امكان خاص در مقابل ضرورت وجود و ضرورتعدم ( ضرورت ذاتی امتناع ذاتی ) ، و امكان اخص در مقابل ضرورت وصفی .اما امكان استقبالی در مقابل ضرورت به شرط محمول است . يعنی چيزی كه نهضرورت ذاتی دارد و نه امتناع ذاتی و نه ضرورت وصفی بلكه اگر مربوط بهزمان حال يا گذشته باشد از يك نوع ضرورت ديگر برخوردار است كه آنضرورت به شرط محمول است زيرا محمول وجودا يا عدما تعين يافته است وانقلاب شیء عما هو عليه امكان ناپذير است . ولی اگر مربوط به زمان آينده( زمان مستقبل ) باشد قهرا هيچ يك از وجود و عدم درباره او تعين نيافتهاست امكان هر دو طرف در او هست . پس از نظر تفاوتی كه ميان گذشته وحال از يك طرف و استقبال از طرف ديگر هست نوعی ديگر امكان برای اموراستقبالی هست كه در امور گذشته و حال نيست بلكه به جای آن ضرورت است( 1 ) . پاورقی : > عام و امكان خاص و امكان اخص اقسام امكانند يا نوعی اشتراك لفظیاست ، روشن شد . معلوم شد اشتراك لفظی است زيرا تقسيم يك معنی به يكعده معانی كه بعضی اعم از ديگری است معنی ندارد . مثل اين است كهبخواهيم حيوان را تقسيم كنيم به انسان و ايرانی و تهرانی . انسان وايرانی و تهرانی سه قسم از حيوان نيستند ، زيرا شرط تقسيم اين است كهاقسام در برابر يكديگر قرار گيرند . انسان و ايرانی و تهرانی در برابريكديگر نيست بلكه انسان شامل ايرانی و ايرانی شامل تهرانی است . امكاننيز چنين است امكان عام ، شامل امكان خاص ، و امكان خاص ، شامل امكاناخص است . هر چند اندك تفاوتی در كار است كه اكنون مجال بحث آننيست . 1 - امكان به اين معنی را كه بازگشتش به تفاوت ميان گذشته و حال بااستقبال است بوعلی متعرض شده ولی برخی متاخران به آن ايراد كردهاند .حاجی سبزواری در > |
کلیه حقوق این سایت محفوظ می باشد.
طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com | میزبانی: DrHost.ir