كمتر شود . مثلا عالم را بزرگ كنيم بدون اينكه چيزی بر آن بيفزاييم و آنرا كوچك كنيم بدون اينكه از آن چيزی كم كنيم . آنها مدعی هستند كه تخلخلو تكاثف واقعی ممكن است . با فرض وقوع تخلخل و تكاثف ، نوعی حركت كميه واقع خواهد شد ، ولیاين حركت كميه با حركت كميهای كه در نمو و ذبول واقع میشود فرق دارد .چون در آنجا چيزی از خارج به شیء اضافه میشود ، البته نه به نحو تركيبانضمامی و جزئيت اعتباری - مثل انبار گندم كه بر آن گندم اضافه شود -بلكه به نحو جزئيت حقيقی ، يعنی شیء افزوده شده از خارج حقيقتا جزء نامیمیشود و يا از ذابل خارج میشود . مرحوم آخوند میگويند موضوع در همه حركات كميه يك چيز نيست ، درتخلخل و تكاثف همان جسم بما هو جسم است كه تغيير كمی پيدا میكند . پسموضوع در اينجا هيولای اولی است . در نمو و ذبول جسم بما هو نامی تغييرمیكند ، و موضوع در اينجا هيولای مجسم يعنی هيولای ثانيه است . پس درتخلخل و تكاثف جسم مطلق ما فيه الحركه است و موضوع هيولی است ، ولی درنمو و ذبول موضوع هيولای اولی نيست ، خود جسم مطلق است ، و ما فيهالحركه هم به اعتبار ديگر همان جسم مطلق است . |