فصل 32 ( 1 ) حدوث عالم حدوث زمانی نيست در عنوانی كه حكما به اين فصل دادهاند شايد تعمد داشتهاند ، برای اينكه مطالب و مقاصدشان در اين فصل برای بسياری از افهام ، غير قابل قبولجلوه میكند . خلاصه و روح مطالب در ذيل عنوان اين فصل قدم زمان و قدم عالم است . درباب حدوث عالم دو مطلب است : يكی اينكه آيا عالم حادث ذاتی است يانه ؟ ديگر اينكه آيا عالم حادث زمانی است يا نه ؟اختلاف فلاسفه و متكلمين در قدم زمانی عالم متكلمين ميان حادث ذاتی و حادث زمانی تفكيك نمیكنند . میگويند : اگرشیء حادث زمانی باشد حادث ذاتی نيز هست و اگر شیء قديم زمانی باشدقديم ذاتی نيز هست ، اين دو از يكديگر تفكيك پذير نيستند . زيرامتكلمين مناط احتياج به علت را حدوث میدانند و میگويند : اگر شیء حدوثزمانی نداشته باشد بینيازپاورقی : 1 - عين همين عنوان را شيخ هم در مباحث طبيعيات " شفا " آورده است. |