محكوم حكم من باشد ، من امر كنم و او اطاعت كند ، من بايد آمر باشم و او
مطيع . در مقابل پليديها برای نفس خودش ، برای روح خودش احساس بزرگی‏
می‏كند . مثلا انسانی اساسا روحش به او اجازه نمی‏دهد كه دروغ بگويد ، اصلا
دروغ را پستی می‏دادند ، در روح خودش احساس علو می‏كند . آن بزرگی در
مقابل كوچكی است ، در مقابل كمی است . اين بزرگی كه به آن بزرگواری‏
می‏گوئيم در مقابل دنائت و پستی است . انسان در روح خود احساس بزرگواری‏
می‏كند يعنی يك شرافتی را در خودش درك می‏كند كه به موجب آن از دنائتها
احتراز دارد . آن آدم جاه پرست برای جاه پرستی آنقدر اهميت قائل است‏
كه می‏گويد آقا زندگی اگر هست اينست كه آدم مثل شير زندگی كند نه مثل‏
گوسفند ، يعنی بدرد نه اينكه ديگری او را بدرد .
موسولينی ديكتاتور معروف ايتاليا به يكی از دوستانش گفته بود من‏
ترجيح می‏دهم كه يك سال شير زندگی كنم تا اينكه صد سال گوسفند زندگی كنم‏
. اينكه يك سال شير باشم ، ديگران را بخورم و طمعه خودم بكنم بهتر از
اينست كه صد سال گوسفند باشم و آماده خورده شدن در كام يك شير باشم .
اين را گفت و مرتب به دوستش يك پولی ميداد و می‏گفت خواهش می‏كنم كه‏
اين جمله را تا من زنده هستم در جايی نقل نكن . چرا ؟ به جهت اينكه من‏
با اين شرط می‏توانم شير باشم كه مردم گوسفند باشند اما اگر مردم اين جمله‏
را بفهمند آنها هم می‏خواهند مثل موسولينی باشند ، مثل من شير باشند . اگر
آنها هم بخواهند مثل من شير باشند ديگرمن نمی‏توانم شير باشم . آنها بايد
گوسفند باشند كه من شير باشم . در اين ، بزرگی هست امابزرگواری نيست .

179