معنايی كه گفته اند ، ما در جای ديگر گفته ايم آن اصطلاح ، اصالت وجود و
اصالت ماهيت است می‏گويند ما طرفدار اصالت وجود هستيم ولی مقصودشان‏
اين است ( 1 ) . . .

نظر فلاسفه

[ نظريه ديگر ، نظريه حكما و فلاسفه است ] . آنها ملاك اخلاق را عقل ،
ولی عقل آزاد يا آزادی عقلی می‏دانند اين مطلب را به اين شكلی كه عرض‏
می‏كنم ، شما در كتب آنها معمولا پيدا نمی‏كنيد و ما از لابلای كلمات [
فلاسفه اسلامی ] مخصوصا صدرالمتألهين به دست آورده ايم اين نظريه مبتنی بر
همان اصل روح مجرد است .
اين آقايان معتقدند كه گوهر انسان ، آن قوه عاقله انسان است ،

پاورقی :
1 - [ در اينجا نوار افتادگی دارد چند دقيقه از ابتدای جلسه بعد كه در
همين موضوع بوده است در دست بود كه عينا ذكر می‏شود : ]
اين فلسفه ، مفهوم اصالت وجود را می‏دهد اگزيستانسياليزم يعنی مكتب‏
طرفدار اصالت وجود ، البته در انسان . اين " اصالت وجود " كه در
اينجا گفته می‏شود با اصالت وجودی كه ما در فلسفه خودمان می‏گوئيم دوتاست‏
. آن يك مطلب است ، اين مطلب ديگری است آن در كل جهان است ، اين‏
اختصاص به انسان دارد و به علاوه در خود انسان هم باز اين يك مفهوم خاصی‏
است كه ما از اين مفهوم خاص به اصالت وجود تعبير نمی‏كنيم ، نام ديگر
رويش می‏گذاريم اين " اصالت وجود " كه سارتر می‏گويد ، در مقابل اصالت‏
ماهيتی كه انكار می‏كنند اين است كه می‏گويند هر موجودی غيراز انسان از
جماد و نبات و حيوان ماهيت و ذاتش برهستيش [ تقدم دارد ] .

308