متفاوت است ، قهرا اين سوال پيش میآيد كه توجيه اين ارزشها چگونه است؟ يعنی با چه فلسفه ای ، با چه مكتبی میتوانيم اين ارزشها و قيمتها رابرای كارهای اخلاقی بشر توجيه بكنيم ؟ به عبارت ديگر كدام مكتب میتواندارزش اخلاقی كار بشر را تفسير و توجيه و تاييد كند ؟ آيا همه مكتبهاقادرند اين گونه كارها را توجيه كنند ؟ خود مكتب قادر است ؟ همه مكتبهاقادر نيستند اكنون نمیخواهم اين مطلب را بسط بدهم اين را عرض كردم برایاينكه از حالا ذهن شما آماده باشد برای اين مطلب كه ارزشهای اخلاقی راكدام مكتب از مكتبها میتواند توجيه كند ، و كدام مكتب قادر به توجيهنيست ؟ مكتبهايی كه قادر به توجيه نيستند بعضی صراحت دارند ، به رویخودشان میآورند ، خجالت هم نمیكشند ، انكار میكنند میگويند : " اصلا "اخلاق " حرف مفت است ، كار اخلاقی انجام دادن از ساده دلی است ، آدمعاقل دنبال كار اخلاقی نمیرود ، دنبال خوشی و لذت میرود جز سود و لذتهيچ چيز ديگری در عالم منطقی نيست " باز اين خوب است ، بالاخره میگويدمن مكتبی دارم كه نتيجه اش همين است ولی پاره ای از مكتبها ، جهان بينیشان ، فلسفه و اساس فكرشان همين نتيجه را میدهد يعنی به همين جا میرسداما به روی خودشان نمیآورند بلكه بر عكس ، میگويند : ما هم به ارزشهایاخلاقی قائل هستيم و برای انسانيت ارزش قائليم ولی با كدام مكتب ؟ !اينها با آن اساسی كه تو چيدی جور در نمیآيد به هر حال ما بعدا روی اينمطلب بحث میكنيم . حال میپردازيم به مثالهای ديگر برای اخلاقی بودن بعضی از كارها . |