| چه شما سوی جمادی میرويد ( 1 ) |
| محرم جان خدا دان كی شويد ( 2 ) |
مسئله اينكه شعور از مختصات انسان و حيوان نيست ، در گياهها هم هست، و حتی منحصر به گياهها هم نيست ، در جمادات هم مرتبه ای از شعور وجوددارد ، جزء مسائلی است كه در علم امروز مطرح است و طرفدارانی دارد كهمعتقدند هر ذره ای از ذرات عالم ، در حد خودش از درجه ای از شعوربهرهمند است .
حس اخلاقی جدا از حس خداشناسی نيست
گفتيم میگويند اخلاق از مقوله پرستش است ولی پرستش نا آگاهانه معنیاين جمله اين است كه قلب انسان به حسب فطرت و غريزه خدای خودش رامیشناسد برای اينكه مثالی برای آگاهانه و نا آگاهانه ذكر كرده باشم [عرض میكنم ] مثلش مثل طفل است از نظر غريزه :
| همچو ميل كودكان با مادران |
| سر ميل خود نداند در لبان |
بچه ای كه تازه از مادر متولد میشود همان روزهای اول و دوم كه هنوزچشمهايش را نمیتواند باز بكند و قطعا از وجود مادر آگاهانه اطلاع ندارديعنی هنوز در ضميرش ، در ذهنش از مادر تصويری ندارد و نمیداند مادری همدارد ، گرسنه اش كه میشود سرش راهی خم میكند ، لبهايش را هی كج میكنداين طرف و آن طرف ، اين لبها نا آگاهانه در جستجوی پستان مادر است .يعنی اگر از اين كودك كسی توضيح بخواهد دنبال چه
پاورقی : 1 ) يعنی شما انسانهاييد كه منكوس هستيد ، از اين طرفيد نه رو به آنطرف . 2 ) مثنوی مولوی ، ج 3 ، ص . 218
