[ توضيح مترجم ]
ابن أبى الحديد به مناسبت جمله آخر اين سخن كه اشاره به بدعتهاى عثمان است ،
لغزشها و طعنهايى كه از عثمان نقل شده تذكر داده است : اوّل مسلّط كردن و به كارهاى مهم واداشتن مردمان متجاهر به فسق مانند وليد بن عقبه و سعيد بن العاص و عبد اللّه بن أبى سرح و عبد اللّه بن كريز ، دوّم پيغمبر اكرم ( ص ) حكم ابن ابى العاص را تبعيد كرده بود و عثمان او را به مدينه برگردانيد ، سوّم اموال بى حسابى كه از بيت المال به كسان خود بخشيد ، به چهار نفر از دامادهاى خود هر يك صد هزار دينار ، به مروان صد هزار دينار يا خمس ماليات افريقا ، چهارم براى شترها و حشم خود قرقگاه تعيين كرد ، با آنكه آب و گياه براى همه مسلمانان مباح است ، پنجم دادن مالهاى صدقات به جنگجويان ، ششم عبد اللّه بن مسعود را آنقدر زد كه دندههاى پهلويش شكست ، هفتم مردم را بقرائت زيد بن ثابت وادار كرد و ديگر قرآنها را سوزاند ، هشتم عمّار ياسر را آنقدر زد كه مبتلا به فتق شد ،
نهم تبعيد أبى ذرّ با آن سوابق به ربذه ، دهم تعطيل اجراى حد درباره عبيد اللّه بن عمر كه هرمزان را بى سبب شرعى به قتل رساند و امير المؤمنين چندين مرتبه مطالبه قصاص كرد ،
[ و عثمان زير بار نرفت تا آنكه در جنگ صفين اين فرصت براى امير المؤمنين فراهم گرديد و به عهدى كه با خداى خود ، براى اجراى حدّ شرعى و گرفتن قصاص خون هرمزان ، كرده بود وفا كرد ] .
