توضيح مترجم
اين خطبه را امير المؤمنين در پيشامد ضحّاك بن قيس ايراد فرموده است . اين پيشامد پس از خاتمه جنگ نهروان روى داد ، معاويه قريب چهار هزار نفر از سربازان زبده شام را تحت فرمان ضحّاك قرار داد و آنها را به دستبرد و شبيخون زدن به نواحى عراق مأمور كرد .
ضحّاك در حدود عراق اموالى را غارت كرد و مردمى را كشت ، و در ثعلبيه قافله حاجّ را غارت كرد و عمرو بن عميس ، برادر زاده عبد اللّه مسعود ، را در راه حج با جمعى كشت . چون خبر به امير المؤمنين رسيد مردم را به دفع او دعوت فرمود . مردم سستى نشان دادند . بعد حجر بن عدى را با چهار هزار نفر به تعقيب او فرستاد و در ناحيه تدمر با ضحّاك رو به رو شدند .
ساعتى جنگيدند و چند نفر از طرفين كشته شدند . چون شب رسيد ضحّاك به طرف شام گريخت .