خاطر اين است كه گناه برخلاف حسنه ( كار خوب ) كه برای انسان حكم بال و
نيرو را دارد و انسان را پرواز می‏دهد و به او نيرو می‏بخشد ، بر عكس حكم‏
بار را دارد و انسان را از حركت باز می‏دارد .
موسی گفت : « يسر لی امری »( 1 ) كار مرا آسان كن . اينجا می‏گويد :
« و وضعنا عنك وزرك »بار سنگين را از دوش تو برداشتيم . « الذی انقض‏
ظهرك »( 2 ) اين خيلی عجيب است . برای توضيح معنی انقض مثالی ذكر
می‏كنم : اگر بالای يك سقف چوبی ، بار سنگينی مثلا جمعيت زيادی باشد كه‏
ديگر اين سقف توانايی نگهداری آن را نداشته باشد ، يك وقت به اصطلاح‏
عاميانه خودمان صدای جرق و جرق سقف را می‏شنويم . عرب اينجا می‏گويد :
انقض يعنی چوبهای سقف به صدا در آمد كه اگر بار يك مقدار زيادتر باشد
، سقف می‏شكند . می‏فرمايد : ای پيغمبر ! اين بار سنگين ، ستون فقرات ترا
مثل آن چوبها به صدا در آورده بود ، كمرت را خم كرده بود ، پشتت را
شكسته بود . بعد پيغمبر را تسليت می‏دهد : « فان مع العسر يسرا 0 ان مع‏
العسر يسرا 0 فاذا فرغت فانصب 0 و الی ربك فارغب » ( 3 ) هرگز از
سختی نترس ، سستيها در سختيها است و باز سستيها در ميان سختيها پايدار
می‏شود . باز تاكيد می‏كند مطمئنا از سختی نترس كه سستيها همراه سختيهاست‏
. وقتی اين آيه نازل شد ، چهره پيغمبر اكرم از خوشحالی می‏درخشيد ، متحلل‏
شده بود ، سرخ شده بود ، وعده خدا است ، خدا گفته از سختی نترس ،

پاورقی :
1 - سوره طه آيه . 26
2 - سوره انشراح آيه . 3
3 - سوره انشراح آيات 5 تا . 8

354