خاك داغ می‏گذارد و می‏گويد : « بسم الله و بالله و علی مله رسول الله »
( 1 ) از اين به بعد كه نگاه می‏كنيم می بينيم نهضت حسينی ، نهضتی است‏
عرفانی ، خلوص الی الله ، فقط و فقط حسين است و خدای خودش ، گوئی چيز
ديگری در كار نيست . اما از يك زاويه ديگر كه نگاه می‏كنيم ( از ديدی كه‏
دعبل و كميت اسدی و امثال اينها نگريسته‏اند ) ، مرد پرخاشگری را می‏بينيم‏
كه در مقابل دستگاه جبار قيام كرده است و به هيچ نحو نمی‏شود او را تسليم‏
كرد . گويی از دهانش آتش می‏بارد ، همه‏اش دم از عزت و شرافت و آزادی‏
می‏زند : « لا و الله لا اعطيكم بيدی اعطاء الذليل و لا افر فرار العبيد »
( 2 ) ، من هرگز دست ذلت به شما نمی‏دهم و مانند بردگان فرار نمی‏كنم ،
محال است ، « هيهات منا الذله ( 3 ) ، الموت اولی من ركوب العار ( 4
) ، لا اری الموت الا سعاده و الحيواه مع الظالمين الا برما » ( 5 ) ، هر
كدام را در يك جا گفته است . اينها را كه آدم نگاه می‏كند ، می‏بيند
حماسه است و شجاعت ، و به تعبير اعراب ابا ، يعنی عصيان و امتناع و
زير بار نرفتن است . عرب آن مردمی را كه حاضر نيستند زير بار ظلم و زور
بروند " ابات " می‏گويد ، يعنی مردمی كه به هيچ وجه زير بار زور
نمی‏روند . ابن ابی الحديد يك عالم سنی است ، می‏گويد : حسين بن علی عليه‏
السلام سيد ابات است .

پاورقی :
1 - بحار الانوار ج 45 ص . 53
2 - ارشاد شيخ مفيد ص 235 ، مقتل الحسين مقرم ص . 280
3 - به مدارك ص 47 رجوع شود .
4 - به مدارك ص 155 رجوع شود .
5 - به مدارك ص 47 رجوع شود .

298