عنصر ديگری كه در اين نهضت دخالت دارد ، عنصر امر به معروف و نهی ازمنكر است كه در كلمات خود حسين بن علی عليه السلام تصريح قاطع به اينمطلب شده است و شواهد و دلايل زيادی دارد . يعنی اگر فرضا از او بيعتهم نمیخواستند باز او سكوت نمیكرد . عنصر ديگر ، عنصر اتمام حجت است . در آن روز ، جهان اسلام سه مركزبزرگ و مؤثر داشت : مدينه كه دارالهجره پيغمبر ( ص ) بود ، شام كهدارالخلافه بود و كوفه كه قبلا دارالخلافه اميرالمؤمنين علی عليهالسلام بود ،و بعلاوه شهر جديدی بود كه به وسيله سربازان مسلمين در زمان عمر بنالخطاب ساخته شده بود و آن را سربازخانه اسلامی میدانستند و از اين جهتبا شام برابری میكرد . از مردم كوفه ، يعنی از سربازخانه جهان اسلام بعداز اينكه اطلاع پيدا میكنند كه امام حسين ( ع ) حاضر نشده است با يزيدبيعت بكند ، در حدود هجده هزار نامه میرسد . نامهها را به مركز میفرستند، به امام حسين عليهالسلام اعلام میكنند كه شما اگر به كوفه بيائيد ، ماشما را ياری میكنيم . اينجا امام حسين ( ع ) بر سر دو راهی تاريخ است ،اگر به تقاضای اينها پاسخ نگويد قطعا در مقابل تاريخ محكوم است و تاريخآينده قضاوت خواهد كرد كه زمينه فوق العاده مساعد بود ولی امامحسين ( ع) از اين فرصت نتوانست استفاده كند يا نخواست يا ترسيد و از اين قبيلحرفها . امام حسين ( ع ) برای اينكه اتمام حجتی با مردمی كه چنين دستی بهسوی او دراز كردهاند كرده باشد به تقاضای آنها پاسخ میگويد ، به تفصيلیكه باز شنيدهايم . در اينجا اين نهضت ماهيت و شكل و بعد |