حكمت ، معرفت و عمل هدفدار در همه شئون « حيات معقول »
آيات قرآنى تفكرات و عمل حكيمانه را در نهايت اهميت گوشزد ميكند .
با نظر به مجموع آيات وارده در قرآن درباره حكمت ، ميتوان گفت : تعريف حكمت عبارتست از معرفت و عمل هدفدار در همه شئون « حيات معقول » كه در آيات فراوانى بعنوان هدف بعثت پيامبران عظام معرفى شده است .
1 رَبَّنا وَ ابْعَثْ فيهِمْ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِكَ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُزَكّيهِمْ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ 1 ( اى پروردگار ما ، در ميان آنان پيامبرى از خود آنان بر انگيز كه آيات ترا بر آنان بخواند و كتاب و حكمت بر آنان تعليم دهد و آنانرا پاك گرداند ، خداوندا توئى عزيز و حكيم ) .
2 وَ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ ما اَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ الْكِتابِ وَ الْحِكْمَةِ يَعِظُكُمْ بِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا اَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْئىٍ عَليمٌ 2 ( و بياد بياوريد نعمت خداوندى را كه بر شما عنايت نموده و متذكر شويد كتاب و حكمتى را كه بر شما فرستاده و بوسيله آن شما را پند ميدهد و براى خدا تقوى بورزيد و بدانيد كه خداوند بر همه چيز دانا است ) .
-----------
( 1 ) البقره آيه 129 .
-----------
( 2 ) البقره آيه 231 .
[ 338 ]
3 يُؤْتى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوُتِىَ خَيْراً كَثيراً 1 ( خداوند بهر كس كه مشيت او جارى شود ، حكمت عطا مينمايد و بهر كس كه حكمت عطا شود ، خير كثيرى به او داده شده است .
4 لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ اِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ اَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَّكيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ 2 ( خداوند احسان بر مردم با ايمان نمود كه در ميان آنان رسولى از خودشان بر انگيخت كه آيات او را براى آنان ميخواند و تزكيهشان ميكند و كتاب و حكمت بر آنان تعليم مينمايد ) .
5 اُدْعُ اِلى سَبيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتى هِىَ اَحْسَنُ 3 ( براه پروردگارت با حكمت و موعظه نيكو دعوت نما و با بهترين راه با آنان بحث و گفتگو كن ) .
اين كلمه در آيات زير نيز آمده است : البقره آيه 151 و 251 و آل عمران 48 و 81 و النساء 94 و 113 و المائده 110 و الاسراء 39 و لقمان 2 و الاحزاب 34 و ص 20 و الزخرف 63 و القمر 5 و الجمعة 2 .
