تجسيم

نوعى از فعاليتهاى ذهنى وجود دارد كه از شگفت انگيزترين عمليات

[ 106 ]

ذهنى محسوب ميشود . اين همان فعاليت تجسيمى است كه واقعيت جهان عينى را در ذهن دگرگون ميسازد و آن واقعيت دگرگون شده را عين واقعيت تلقى ميكند و آثار و خواص آن را مى‏پذيرد . گاهى اين تجسيم موجود را معدوم و معدوم را موجود ساخته ، نقيض واقعيت را با اثر و خاصيت نقيض مى‏پذيرد .

بعنوان مثال : در شب تاريك در دامنه كوه كه هيچ جاندارى وجود ندارد ،

شير درنده‏اى را تجسيم مينمايد و نفس زنان پا بفرار ميگذارد و عرق ميكنند و جريان خون عوض ميشود و رنگش تغيير پيدا ميكند . البته اين نكته را توجه داريم كه شير درنده از عدم محض آن شير تجسيم نميشود ، بلكه در يك فضاى خالى از هر جاندارى ، وجود شير درنده در ذهن تجسيم ميگردد . معمولى‏ترين انواع تجسيم عبارتست از حذف و انتخاب ذهنى در واقعيت و تجسيم آن .