سخن از روى جهل درباره حق ، تباهى حتمى را بدنبال دارد
فراوانند مردمى كه خود را در همه مسائل بنيادين جهان بينى و اصول انسانى صاحبنظر ميدانند و چنين مىپندارند كه اعتراف به جهل و بى اطلاعى درباره آن مسائل ، مساوى خود كشى بلكه بدتر از خودكشى است و اين حقيقت را نمىفهمند كه با درك و توجه به جهل و اعتراف بآن ، نيمى از راه علم را در مينوردند . در آنهنگام كه يك انسان خبر از حق و حقيقت ميدهد ، همه آن انسانها كه در جستجوى حق و حقيقتند ، براى پذيرش آن خبر آماده ميشوند ،
[ 153 ]
اگر آن خبر مخالف واقع بوده باشد ، نه تنها نوعى بد بينى درباره خبر دهندگان از حق و حقيقت بوجود ميآيد ، بلكه عظمت و ارزش آن براى جويندگان نيز سقوط ميكند ، چون احساس ميشود كه ميتوان حق و حقيقت را هم ببازى گرفت آياتى كه در سرزنش اين پليدى آمده است ، فراوان است . از آنجمله :
1 اِنَّما يَأْمُرُكُمْ بِالْسُّوءِ وَ الْفَحْشاءِ وَ اَنْ تَقوُلُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ 1 ( جز اين نيست كه شيطان شما را به بدى و فحشاء دستور ميدهد و شما را دستور ميدهد كه درباره خدا چيزى بگوئيد كه نميدانيد ) 2 وَ مَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِباً اَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ اِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِموُنَ 2 ( و كيست ستمكارتر از كسى كه از روى دروغ به خدا افتراء بزند يا آيات خداوندى را تكذيب نمايد ، قطعا ستمكاران رستگار نخواهند گشت ) 3 اِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْواهِكُمْ ما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظيمٌ 3 ( آنرا از زبانهاى يكديگر تلقى ميكنيد و با دهانهايتان چيزى را ميگوئيد كه علم به آن نداريد و اين گفتار غير مستند به علم را ناچيز مىپنداريد و اين موضوع در نزد خدا گناه بزرگست ) .
4 وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرى لَهْوَ الْحَديثِ لِيُضِّلَ عَنْ سَبيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ يَتَخِّذِها هُزُواً اوُلئِكَ لَهُمْ عَذابٌ مُهينٌ 4 ( و برخى از مردم سخنان بيهوده را ميگيرند تا از روى جهل مردم را از راه خدا گمراه كنند و آيات الهى را به استهزاء بگيرند . براى آنان عذاب پست و تباه كننده ايست ) اين مضمون در آيات زير نيز آمده است : البقره آيه 113 و الانعام آيه 144 و الاعراف آيه 33 و يونس آيه 68 و الروم آيه 29 .
-----------
( 1 ) البقرة آيه 169
-----------
( 2 ) الانعام آيه 21
-----------
( 3 ) النور آيه 15
-----------
( 4 ) لقمان آيه 6
[ 154 ]
