محروميت از شناخت خويشتن و خودسازى
آيات قرآنى اهميت بسيار زيادى به شناخت و سازندگى خويشتن تذكر ميدهد . از آنجمله :
1 سَنُريهِمْ آياتِنا فىِ الْآفاقِ وَ فى اَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ اَنَّهُ الْحَقُّ 1
-----------
( 1 ) فصلت آيه 53 .
[ 182 ]
( ما بزودى آيات خود را در جهان برونى و جهان درونى آنان نشان خواهيم داد تا حق بودن او براى آنان آشكار شود ) .
2 وَ لا تَكُونُوا كَالَّذينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْساهُمْ اَنْفُسَهُمْ 1 ( و مباشيد از آنان كه خدا را فراموش كردند و خدا هم آنانرا دچار خود فراموشى نمود ) .
3 بَلِ الْإِنْسانُ عَلى نَفْسِهِ بَصيرَةٌ . وَ لَوْ اَلْقى مَعاذيرَهُ 2 ( بلكه انسان به خويشتن بينا است اگر چه پوزشها بياورد ) .
4 وَ فِى الْأَرْضِ آياتٌ لِلْمُوقِنينَ وَ فى اَنْفُسِكُمْ اَ فَلا تُبْصِرُونَ 3 ( و در روى زمين آياتى است براى كسانيكه داراى يقيناند و [ آياتى است ] در نفوس خودتان ) .
5 عَلِمَ الْلَّهُ اَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتانُونَ اَنْفُسَكُمْ 4 ( خدا ميداند كه شما به خود خيانت ورزيديد ) .
6 يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ اِلاَّ اَنْفُسَهُمْ 5 ( آنان با خدا و مردم با ايمان در صدد نيرنگ بر ميآيند ، آنان فريب نميدهند مگر خود را ) .
7 اُنْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلى اَنْفُسِهِمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ 6 ( بنگر به آنان كه چگونه دروغ به خود گفتند و آن افترا كه بخدا ميگفتند ، از آنان گم شد ) .
8 قَدْ خَسِروُا اَنْفُسَهُمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَروُنَ 7 ( آنان نفس خود را با شكست روبرو ساختند و آن افتراء كه بخدا ميگفتند از آنان گم شد ) .
مضمون مربوط به ور شكست شدن خود در اين موارد نيز آمده است :
الانعام آيه 20 و الشورى آيه 45 و عنوان خسارت كه متوجه خود تبهكاران ميشود ، در بيش از 60 مورد آمده است .
-----------
( 1 ) الحشر آيه 19 .
-----------
( 2 ) القيامه آيه 14 و 15 .
-----------
( 3 ) الذاريات آيه 21 .
-----------
( 4 ) البقره آيه 187 .
-----------
( 5 ) البقره آيه 9 .
-----------
( 6 ) الانعام آيه 24 .
-----------
( 7 ) الاعراف آيه 53 .
[ 183 ]
9 وَ اِنْ يُهْلِكُونَ اِلاَّ اَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ 1 ( و آنان هلاك نميكنند مگر خودشان را در حاليكه درك نميكنند )
