كسى كه بداند سرنوشت نهائى او چيست حيلهگرى براه نمىاندازد
فريب دادن و منحرف ساختن واقعيات و حيلهپردازى درباره انسانها ، علتى
[ 246 ]
جز اين ندارد كه شخص فريب دهنده اعتقادى به محاسبه دقيق و بازگشت نهايى انسانها بسوى خدا ندارد او بدون ترديد حيوانى است كه كمترين احساسى درباره تعهد و مسئوليت و ارزش شخصيت ندارد و گمان مىكند ديگران مانند خود او حيواناتى هستند كه با اشتباه و خبط و خطاى طبيعت بوجود آمدهاند ، لذا با خويشتن مىگويد : اكنون كه اين انسانها با يك بازى بىهدف طبيعت پا به عرصه هستى نهاده و با يك بازى ديگر به زير خاك رفته و پوسيده خواهند گشت ، من چرا در اين ميدان بازى ، اين موجودات را كه وسايل بازيگرى هستند محترم بشمارم و حيات آنان را جدّى تلقى كنم راستى ، اگر چنين موضوعى اثبات شود و انسان جز بازيچه طبيعت بى سرو ته نباشد ، پاسخى به اين بازىها نمىتوان داد
روزگار و چرخ و انجم سربسر بازيستى
گر نه اين روز دراز دهر را فرداستى
ناصر خسرو قباديانى علوى خوشبختانه ، آفريننده و ارزش بخش شخصيت انسانها ، سه قانون پايدار در كمين بازيگران قرار داده است كه از جدى بودن حيات و ارزش اولاد آدم نگهبانى مىكنند :