آيا زبير در مسئله پيمان زمامدارى ظاهر سازى كرده بود ؟
در تفسير عمومى خطبههاى پيشين پيمان و بيعت مكرّر « طلحه » و « زبير » را ديديم كه با ظاهر سازى امكان پذير نيست . در اين مورد داستان ديگرى را درباره « زبير » از ابن ابى الحديد يادآور مىشويم ، او مىگويد :
على عليه السلام در همان روز كه زبير با او بيعت نمود ، فرمود :
اى زبير مىترسم با من حيلهگرى نموده بيعت با من را بشكنى ؟
زبير گفت :
هيچ بيمى بخود راه مده ، هرگز پيمان شكنى از من نخواهى ديد .
على ( ع ) فرمود :
از طرف من خدا ناظر و كفيل تو باشد ؟
زبير گفت :
آرى ، خداوند از طرف تو ناظر و كفيل من باشد » 1 .
و ديديم كه زبير با اين عهد و پيمان غليظ ، بيعت خود را شكست و در تاريخ با همكارش طلحه با نشان پيشتازان پيمان شكنان ثبت گشت . 2 ، 3 ، 4 فقد اقرّ بالبيعة و ادّعى الوليجة فليأت عليها بامر يعرف و الاّ فليدخل فيما خرج منه ( او با اين انكار ادعاى امر پنهانى مىنمايد . او بايد براى اين ادّعا دليل قابل
-----------
( 1 ) شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 1 ص 230 .
[ 138 ]
شناسايى بياورد و اگر نتواند براى ادعاى خود دليلى بياورد ، بايد بهمان تعهد كه از آن بيرون رفته است برگردد ) .