8 اعتراف پيمان شكنان
طلحه و زبير نزد على بن ابيطالب ( ع ) آمده گفتند :
يا امير المؤمنين ، تو از جفا و خشونتى كه در تمام دوران خلافت عثمان بر ما گذشته است ، اطلاع دارى و مىدانى كه همواره بنى اميّه منظور عثمان بود . خداوند پس از او خلافت را به تو عنايت كرده است ، سهمى از رياست را بما منظور نما .
با دقت در اين جملات ، پردهاى ديگر از حقايق دوران امير المؤمنين برداشته مىشود كه براى تحليل تاريخ مسلمين صدر اسلام بسيار سودمند است .
[ 26 ]
آن دو پيمان شكن نخست تعصب نژادى حكومت گذشته را اثبات مىكنند و مىگويند :
ما به جهت آن نژاد پرستى سهمى در رياست و حكومت بدست نياورديم .
اكنون دوران تست ، اين خواسته ما را عملى فرما يعنى ما بىپرده مىگوئيم كه ما رياست و مقام مىخواهيم .
اينست يكى از روشنترين دلايل تلاطم حكومت امير المؤمنين ( ع ) كه در گذشته وجود نداشته است . نتيجه قطعى از مقايسه دوران حكومت امير المؤمنين ( ع ) با ديگر دورانها همين است كه در ديگر دورانها خواستههاى چشمگيران عملى ميشده سر و صدايى وجود نداشته است . اينكه بعضى از محققان سرگذشت اسلام و مسلمين مىگويند :
متأسفانه تعليم و تربيت پيامبر اسلام در افراد معدودى تأثير واقعى داشته است ،
مطلبى است كاملا صحيح . مگر آيات قرآن و دستورها و رفتار پيامبر اكرم رياست خواهى را محكوم نساخته است ؟ مگر ملاك عظمت شخصيت در اسلام تقوى و فضيلت و انسانيت نيست ؟