8 اعتراف پيمان شكنان

طلحه و زبير نزد على بن ابيطالب ( ع ) آمده گفتند :

يا امير المؤمنين ، تو از جفا و خشونتى كه در تمام دوران خلافت عثمان بر ما گذشته است ، اطلاع دارى و مى‏دانى كه همواره بنى اميّه منظور عثمان بود . خداوند پس از او خلافت را به تو عنايت كرده است ، سهمى از رياست را بما منظور نما .

با دقت در اين جملات ، پرده‏اى ديگر از حقايق دوران امير المؤمنين برداشته مى‏شود كه براى تحليل تاريخ مسلمين صدر اسلام بسيار سودمند است .

[ 26 ]

آن دو پيمان شكن نخست تعصب نژادى حكومت گذشته را اثبات مى‏كنند و مى‏گويند :

ما به جهت آن نژاد پرستى سهمى در رياست و حكومت بدست نياورديم .

اكنون دوران تست ، اين خواسته ما را عملى فرما يعنى ما بى‏پرده مى‏گوئيم كه ما رياست و مقام مى‏خواهيم .

اينست يكى از روشنترين دلايل تلاطم حكومت امير المؤمنين ( ع ) كه در گذشته وجود نداشته است . نتيجه قطعى از مقايسه دوران حكومت امير المؤمنين ( ع ) با ديگر دوران‏ها همين است كه در ديگر دوران‏ها خواسته‏هاى چشمگيران عملى ميشده سر و صدايى وجود نداشته است . اينكه بعضى از محققان سرگذشت اسلام و مسلمين مى‏گويند :

متأسفانه تعليم و تربيت پيامبر اسلام در افراد معدودى تأثير واقعى داشته است ،

مطلبى است كاملا صحيح . مگر آيات قرآن و دستورها و رفتار پيامبر اكرم رياست خواهى را محكوم نساخته است ؟ مگر ملاك عظمت شخصيت در اسلام تقوى و فضيلت و انسانيت نيست ؟