اشاعره سخت با اين عقيده مخالفند ، هم منكر حسن و قبح ذاتی افعالند وهم منكر حكم به " روائی " يا " ناروائی " چيزی بر خدا .برخی از شيعه كه تحت تأثير كلام معتزله بودهاند اصل فوق را به همان شكلمعتزلی پذيرفتهاند ولی برخی ديگر كه عميقتر فكر كردهاند در عين اينكه حسنو قبح ذاتی را قبول كردهاند ، اين احكام را در سطح عالم ربوبی جاریندانستهاند ( 1 ) . . 5 لطف و انتخاب اصلح : بحثی است ميان اشاعره و معتزله كه آيا لطفيعنی انتخاب اصلح برای حال بندگان ، بر نظام عالم حاكم است يا خير ؟معتزله اصل لطف را به عنوان يك " تكليف " و يك " وظيفه " برایخداوند لازم و واجب میدانند، و اشاعره منكر لطف و انتخاب اصلح گشتهاند.البته " قائده لطف " از فروع اصل عدل و اصل حسن و قبح عقلی است .برخی از متكلمين شيعه قاعده لطف را در همان شكل معتزلی پذيرفتهاند ولیآنان كه مسأله " تكليف " و " وظيفه " را در مورد خداوند غلط محضمیدانند از اصل انتخاب اصلح تصور ديگری دارند كهاكنون مجال شرحش نيست.. 6 اصالت و استقلال و حجيت عقل . در مذهب شيعه ، بيش از معتزلهبرای عقل استقلال و اصالت و حجيت اثبات شده است . از نظر شيعه به حكمروايات مسلم معصومين ، عقل پيامبر باطنی و درونی است ، همچنانكه پيامبر، عقل ظاهری و بيرونی است . در فقه پاورقی : . 1 رجوع شود به كتاب عدل الهی . |