كه فوق حالت " محو " است " صحو " می‏نامند .

. 17 خواطر

عرفا القاآتی را كه بر قلب عارف وارد می‏شود " واردات " می‏خوانند .
آن واردات گاهی به صورت قبض يا بسط يا سرور يا حزن است و گاهی به‏
صورت كلام و خطاب است ، يعنی احساس می‏كند كه گوئی كسی از درون با او
سخن می‏گويد . در اين صورت آن واردات " خواطر " ناميده می‏شوند .
عرفا در باب خواطر سخنان زيادی دارند ، می‏گويند خواطر گاهی رحمانی‏
است و گاهی شيطانی و گاهی نفسانی . يكی از خطرگاهها همين خاطرات است .
ممكن است در اثر انحراف و لغزش ، شيطان بر انسان مسلط شود ، همچنانكه‏
قرآن كريم می‏فرمايد :
« و ان الشياطين ليوحون الی اوليائهم »( 1 ) .
می‏گويند همواره فرد كاملتر بايد تشخيص دهد كه خاطره رحمانی است يا
شيطانی . مقياس اساسی اين است كه ببينيم آن خاطره به چه چيز امر و نهی‏
می‏كند ، اگر امر و نهيش بر خلاف امر و نهی شريعت بود قطعا شيطانی است.
« هل انبئكم علی من تنزل الشياطين ، تنزل علی كل افاك اثيم »( 2 ) .

پاورقی :
. 1 سوره انعام ، آيه . 121
. 2 سوره شعراء ، آيات 221 و . 222

173