گر من از سرزنش مدعيان انديشم |
شيوه مستی و رندی نرود از پيشم |
زهدرندان نو آموخته راهی به دهی است من كه رسوای جهانم چه صلاحانديشم به میپرستی از آن نقش خود بر آب زدم كه تا خراب كنم نقش خودپرستيدن وقت آن شيرين قلندر خوش كه در اطوار سير ذكر تسبيح ملك در حلقهزنار داشت ولی حافظ در جای ديگر ، تظاهر به فسق را ( ملامتيگری ) مانند تظاهر بهتقدس ( رياكاری ) محكوم كرده است : دلا دلالت خيرت كنم به راه نجات مكن به فسق مباهات و زهد هم مفروشمولوی در دفاع از ملامتيان میگويد :
هين زبدنامان نبايد ننگ داشت |
هوش بر اسرارشان بايد گماشت |
ای بسا زر كه سيه تابش كنند |
تا شود ايمن ز تاراج و گزند |
از جمله مسائلی كه عرفا گفتهاند و فقها آنها را تخطئه كردهاند همينمسأله است . فقه اسلامی همانطور كه ريا را محكوم میكند و آن را نوعی شركمیداند ، ملامتيگری را نيز محكوم میكند و میگويد : مؤمن حق ندارد عرض وشرافت اجتماعی خود را لكه دار