مطلب سوم

انسانهاى رشد يافته چنانكه در مباحث گذشته اشاره كرديم اگر چه در اقليت‏اند ، ولى حالت استثنائى ندارند . زيرا معناى استثنائى بودن چنانكه در سئوال فوق اشاره شده است ، اينست كه استثناء شده خلاف قانون است . در صورتيكه هيچيك از عوامل و عناصر رشد و كمال در انسانى كه وارد « حيات معقول » شده است ، ضد قانون و خلاف طبيعت اصلى او نميباشد .

براى اثبات قانونى بودن « حيات معقول » ، برمى‏گرديم و يك بيك عناصر تعريف حيات معقول را مورد بررسى قرار ميدهيم :

پيش از ورود به اثبات امكان‏پذير بودن همه عناصر « حيات معقول » در زندگى انسانى ، اين نكته را يادآور مى‏شويم كه اين امكانات با نظر به موجوديت انسانى است كه در قرون و اعصار از خود نشان داده است با قطع نظر از عوامل ثانوى كه ميتواند انسان را تا حد جمادات پايين بياورد .

[ 225 ]