نتيجه يكم
پيش از بيان آيات مربوط به هدايت ، ديديم كه هدايت بر دو نوع تكوينى و تشريعى تقسيم شده است :
هدايت تكوينى و هدايت تشريعى . حكمت بالغه خداوندى كه نور وجود را بر مخلوقات فروزان نموده است ، نه از روى اجبار بوده است كه براى ذات پاك پروردگار نقص است و نه از روى نياز بر مخلوقات بوده است كه درباره خداوند بىنياز و صمد مطلق قابل تصور نيست ، زيرا چنانكه سرور شهيدان امام حسين ( ع ) در دعاى عرفه ميگويد : تو اى خداوند ، بىنيازتر از آن هستى كه نفعى به خود برسانى ، چه رسد به اينكه از وجود مخلوقات نفعى به تو برسد ، يا احتياجى را
-----------
( 1 ) القصص آيه 56
-----------
( 2 ) الزمر آيه 3
-----------
( 3 ) الزمر آيه 57
-----------
( 4 ) الملك آيه 22 .
[ 11 ]
از تو برطرف نمايد .
بنابراين همان حكمت بالغهاى كه بوجود آمدن مخلوقاترا باعث شده است ،
همان حكمت موجب شده است كه آنها را از هر دو نوع هدايت برخوردار نمايد .
هدايت تكوينى چنانكه در اول اين مبحث گفتيم عبارتست از بجريان انداختن اجزاء و روابط تكوينى طبيعت و انسان در مجراى قانونى خود كه نظم دقيق حاكم بر آن دو قلمرو آنرا اثبات مينمايد .
