شرح نهج البلاغه (جعفرى) [11]
ج 11
متن خطبه شصت و چهارم
64 و من خطبة له عليه السلام
ترجمه خطبه شصت و چهارم
تفسير عمومى خطبه شصت و چهارم
از خورشيد زندگى در راه كمال برخوردار شويد كه مرگ بر همه شما سايه افكنده است
از همه در و ديوار جهانى كه در آن زندگى ميكنيم ، فرياد هشدار شنيده ميشود
احساس بيهودگى و پوچى در اين زندگانى يا ناشى از اختلالات روانى است و يا ناتوانى از درك حقايقى كه در مقابل ديدگان انسانى گسترده است
خطاى ما در درك زمان ، قيامت و بهشت و دوزخ را با فاصله بينهايت براى ما مطرح مينمايد
اگر لحظهها پشت سر هم از آينده ميرسند و بدون توقف بگذشته ميخزند ، آينده هر اندازه هم كه طولانى و ممتد بوده باشد ، پايانش نزديك است
آنچه كه پيش خواهد آمد با يكى از دو حالت خواهد بود
خيرخواهى درباره خويشتن و شتاب براى توبه و پيروزى بر شهوت از عالىترين علامات تقوى است
آن پشيمانى تباه كننده كه سودى نخواهد بخشيد
چگونه عمر آدمى حجتى بر خسارت او ميگردد ؟
موضوع يكم جبرى بودن گذشت زمان
موضوع دوم عبارتست از عدم ايمان
بيائيد رابطه حيات خودمان را با زمان و مختصات آن تصفيه كنيم
مطلب يكم
مطلب دوم
رابطه مستقيم تأثير زمان با مقدار و كيفيت رشد روانى آدمى
اشباع نامشروع شكم و شهوات ، روح آدمى را در گرسنگى غذاى حيات و تشنگى معرفتى آن تباه ميكند
خداوندا ، عنايات ربانى خود را شامل حال ما فرما ، تا نعمتهاى ترا وسيله نكبت و اين عامل عبادات را به عامل معصيت تبديل نكنيم
متن خطبه شصت و پنجم
65 و من الخطبة له عليه السلام
ترجمه خطبه شصت و پنجم
تفسير عمومى خطبه شصت و پنجم
تحول و دگرگونيها راهى بمقام شامخ الهى ندارند
هر چه كه غير از آن ذات اقدس واحد ناميده شود ، كم است
هر عزيزى جز او ذليل و محقر و هر نيرومندى غير از او ناتوان است
و هر مالكى جز او مملوك و هر دانائى جز او فرا گيرنده و هر قدرتمندى غير از او گاهى توانا و گاهى عاجز است
و هر عالمى غير از او فرا گيرنده و محتاج به آموزش است
و هر قدرتمندى غير از او گاهى توانا و گاهى عاجز است
هر موجودى در موقعيتى كه قرار دارد ، نميتواند با موقعيت مقابل آن موصوف باشد
آيا اصل تعين واقعى ما را به پذيرش دو اصل ارسطوئى مجبور ميسازد ؟
غنا و بىنيازى مطلق خداوندى از آفريدن مخلوقات
انديشه درباره خلقت كائنات و عمل آفرينش خدا را خسته نساخت
هيچ شكستگى در درون انسان بوجود نميآيد مگر اينكه آدمى به نظاره قدرت مطلقهاى كه ميتواند آن شكست را جبران نمايد اميدوار است و هيچ تاريكى فضاى درون را اشغال نمىكند مگر اينكه روزنه نورى اگرچه ضعيف باشد از يأس مطلق جلوگيرى مىنمايد
متن خطبه شصت و ششم
66 و من كلام له عليه السلام
ترجمه خطبه شصت و ششم
تفسير عمومى خطبه شصت و ششم
اى سربازان الهى ، اينجا ميدان جنگ است ، هيچ حركتى را بدون خشيت خداوندى انجام ندهيد
چند لحظه درباره هدف از جهاد بينديشيد و در كمال آرامش تلاش كنيد
توجه به ضرورتهاى جنگى در موقع جهاد اهميت حياتى دارد
بدانيد كه خداوند شما را در اين تكاپو كه در مرز زندگى و مرگ مىكنيد مىبيند
همه همتها و فعاليتهاىتان متوجه آن جايگاه انبوه دشمن باشد
نور پر فروغ حق در مقاومت شديد در برابر دشمنانتان بر شما خواهد تابيد
متن خطبه شصت و هفتم
67 و من كلام له عليه السلام
ترجمه خطبه شصت و هفتم
تفسير عمومى خطبه شصت و هفتم
غايت و هدف از درخت ميوه آن است
مسئله يكم
مسئله دوم
مسئله سوم
مسئله چهارم
مسئله پنجم
مسئله ششم
مسئله هفتم
مسئله هشتم
مسئله نهم
مسئله دهم
متن خطبه شصت و هشتم
68 و من كلام له عليه السلام
ترجمه خطبه شصت و هشتم
تفسير عمومى خطبه شصت و هشتم
متن خطبه شصت و نهم
69 و من كلام له عليه السلام في توبيخ بعض أصحابه 1
ترجمه خطبه شصت و نهم
تفسير عمومى خطبه شصت و نهم
ترس و وحشت از چيست ؟
قسمت يكم
قسمت دوم
اين خيال باطل را از مغز خود دور كنيد كه براى تحصيل رضايت و خوشنودى شما ، خود را فاسد كنم
اى تبهكاران خود ستيز چرا رابطه حيات خود را با حق بريده و بباطل پيوستهايد ؟
متن خطبه هفتادم
70 و قال عليه السلام
ترجمه خطبه هفتادم
تفسير عمومى خطبه هفتادم
متن خطبه هفتاد و يكم
71 و من خطبة له عليه السلام
ترجمه خطبه هفتاد و يكم
تفسير عمومى خطبه هفتاد و يكم
دوران باردارى را سپرى كرديد ، ولى محصول را ضايع و خود را بىسرپرست تلقى نموديد .
داستان جنگ جمل بود كه مرا بحركت به سوى شما وادار كرد
وقيحترين افترائى كه پليدترين نادانى و بيشرمى افتراء زننده را اثبات ميكند
آيا كفاره كوته نظرى و بىظرفيتى ، بستن افتراء به اولياء اللَّه است ؟
متن خطبه هفتاد و دوم
72 و من الخطبة له عليه السلام
صفات اللّه
صفة النبي
الدعاء للنبي
ترجمه خطبه هفتاد و دوم
تفسير عمومى خطبه هفتاد و دوم
آيا شقاوت و سعادت در ذات انسانها تعبيه شده است ؟
علل شايستگى پيامبر اكرم ( ص ) بر درود خداوندى
متن سخن هفتاد و سوم
73 و من كلام له عليه السلام
ترجمه سخن هفتاد و سوم
تفسير عمومى سخن هفتاد و سوم
رها كنيد اين غدار خيانت پيشه را
چهار برادر : وليد ، سليمان ، يزيد ، هشام فرزندان مروان
متن خطبه هفتاد و چهارم
74 و من خطبة له عليه السلام
ترجمه خطبه هفتاد و چهارم
تفسير عمومى خطبه هفتاد و چهارم
در آنهنگام كه على ( ع ) فرياد ميزند كه شما ميدانيد كه من به خلافت از همه شايستهترم ، حتى يك نفر براى اعتراض دهان باز نمىكند . ولى عمل آنان غير از علمشان بود .
اسلام را منحرف مكنيد و به انسانها ستم مورزيد ، من از دست دادن حق خود را كه فقط ظلم بر شخص من باشد ، تحمل ميكنم .
متن سخن هفتاد و پنجم
75 و من كلام له عليه السلام
ترجمه سخن هفتاد و پنجم
تفسير عمومى سخن هفتاد و پنجم
در نوع انسانى هيچ قيافهاى زشتتر و نفرت انگيزتر از آن نيست كه حقيقتى را بداند و هيچ ترتيب اثرى به دانستن خود ندهد
اگر مرا انسانى مثل خودشان ميدانند و نميخواهند حقيقت را از زبان من بشنوند ، از خدا بشنوند كه با صريحترين كلام بآنان هشدار داده است
دليل و برهان من شكننده منحرفين از دين است و خصومت من با پيمان شكنان مبتلا به شك ثابت و غير قابل زوال است .
ملاك و الگوى همه رويدادها از نظر تفسير و ارزيابى در قرآن است
متن خطبه هفتاد و ششم
76 و من الخطبة له عليه السلام
ترجمه خطبه هفتاد و ششم
تفسير عمومى خطبه هفتاد و ششم
رحمت خدا بر آن انسان باد كه حكمت را شنيد و دعوت بسوى رشد گشت و آنرا پذيرفت و مربى سازندهاى پيدا كرد و براى اصلاح خويشتن به تكاپو افتاد
اگر بشر بپذيرد كه خداوند بزرگ او را مىبيند و در نتيجه او هم خدا را دريافت نمايد ، نه تنها همه دردهاى او درمان خواهد گشت ، بلكه توفيق او در راه دريافت كمال حتمى خواهد بود .
توضيحى درباره كوه آتشفشان هواهاى نفسانى و ويران شدن و سوختن ساختمانهاى عقلانى و وجدانى
كوه آتشفشان هواهاى نفسانى ساختمان شخصيت انسانها را ويران نموده و آنانرا به چادرنشينى در بيابانهاى وسيع و بى سر و ته نسبيتهاى ساختگى ( نه حقيقى ) وادار ميكند
متن سخن هفتاد و هفتم
77 و من كلام له عليه السلام
ترجمه سخن هفتاد و هفتم
تفسير عمومى سخن هفتاد و هفتم
بنى اميه و ما ادراك ما بنو أميه
متن سخن هفتاد و هشتم
78 و من دعاء له عليه السلام
ترجمه سخن هفتاد و هشتم
تفسير عمومى خطبه هفتاد و هشتم
چه خطاها و معصيتهائى را كه بدون توجه به آنها يا با بىاعتنائى به پليديهاى آنها مرتكب ميشويم و نميدانيم
لحظاتى در اينجا با قيافهاى مخلوط از خنده و گريه توقف كنيد تا بينديشيم
خداوندا ، اين ظلم بزرگ تعهد با خويشتن و شكستن آنرا بر من ببخشاى
خداوندا ، سخنانى را كه بعنوان وسيله تقرب بسوى تو بر زبانم ميآورم و مطابق خواستهها و راهنمائى قلبم نيست ، بر من عفو فرما
گناهان نگاهها و تلفظ بزشتىها و غفلت درونى و لغزشهاى زبان
متن خطبه هفتاد و نهم
79 و من كلام له عليه السلام
ترجمه خطبه هفتاد و نهم
تفسير عمومى سخن هفتاد و نهم
آيا ستارگان هستند كه سرنوشت انسانها را ميسازند ؟
علم هيئت و علم نجوم ( ستاره شناسى ) در اسلام
علم هيئت بلى ، و اما نسبت دادن حوادث و سرنوشت مردم به ستارگان ، نه هرگز
متن خطبه هشتادم
80 و من الخطبة له عليه السلام
ترجمه خطبه هشتادم
تفسير عمومى خطبه هشتادم
يك معماى مستمر كه با تقسيم انسان به دو ماهيت جداگانه مرد و زن ، سر تا سر تاريخ را بخود مشغول نموده است
آيا روزى فرا خواهد رسيد كه سودجويان اجازه بدهند ، انسانهاى انسانشناس معماى زن و مرد را تا حد « مسئله » زن و مرد تقليل بدهند ؟
آيا زن وابسته مرد است ؟
آيا لجاجت و عدم اعتراف زنها به اشتباه خويش و ناتوانى آنان از بازسازى و تجديد شخصيت خود بيش از مردها است ؟
مختصاتى كه براى هر يك از مرد و زن در ميان صاحبنظران رواج دارند
تفاوت عينكى كه پديده حيات بوسيله حواس و عقل نظرى به ديدگان مردان ميزند ، با چشمانى كه زن با نيروى خود حيات در حيات مىنگرد
هويت انسانى زن و مرد در اسلام
بعد دوم زن و مرد كه عبارت است از قرار گرفتن آن دو بعنوان دو عنصر مهم در تشكل خانوادگى
تحليل و توضيح آيه قوامون
درون خانواده شورائى و ارتباط خانواده با اجتماع با سرپرستى مرد
بحثى درباره راههاى سهگانه در موقع نشوز زن
نشوز مرد
آيا در موقع نشوز و اعراض مرد ، زن بايد از حقوق خود دست بردارد ؟
آيا زن كشتگاه مرد است ؟
تفاوت زنان و مردان در سه موضوع
غائله پر سر و صداى عقل زن و عقل مرد
تساوى زن و مرد در عقل عملى
ترس از اشرار زنها و احتياط از خوبانشان چه معنا دارد ؟
فهرستها :
فهرست مطالب
فهرست آيات
فهرست روايات
فهرست اسامى
فهرست مآخذ
فهرست مكانها
فهرست قبايل
