هويت انسانى زن و مرد در اسلام
در برابر آنهمه قضاوتها و عقايد افراطى و تفريطى در مقايسه زن و مرد ،
اسلام هيچ يك از آنها را نمىپذيرد و با صراحت كامل و قاطعانه هويت انسانى زن و مرد را متحد ميداند . نصوص قاطعانه قرآن در بيان وحدت هويت انسانى مرد و زن قابل خدشه و ترديد نيست . از جمله نصوصى كه روشنگر اين وحدت است :
1 يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا أَنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ 2 ( اى مردم ، ما شما را از يك مرد و زن
-----------
( 1 ) مأخذ مزبور ص 84 .
-----------
( 2 ) الحجرات آيه 13 .
[ 266 ]
آفريديم و شما را گروهها و قبائل قرار داديم ، تا يكديگر را بشناسيد و با همديگر زندگى هماهنگ داشته باشيد ، با ارزشترين شما نزد خداوند باتقوىترين شما است ) .
2 وَ اسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنّى لا اُضيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى 1 ( خداوند آنان را چنين اجابت كرد كه من عمل هيچ يك از عمل كنندگان شما را از مرد و زن ضايع نميكنم ) .
3 آن گروه از آيات است كه مرد و زن را در همه صفات عالى انسانى يكى ميداند و ميان آن دو تفاوتى نميگذارد . مانند إِنَّ الْمُسْلِمينَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتينَ وَ الْقانِتاتِ وَ الصَّادِقينَ وَ الصَّادِقاتِ وَ الصَّابِرينَ وَ الصَّابِراتِ وَ الْخاشِعينَ وَ الْخاشِعاتِ وَ الْمُتَصدَّقينَ وَ الْمُتَصَدِّقاتِ وَ الصَّائِمينَ وَ الصَّائِماتِ وَ الْحافِظينَ فُروجَهُمْ وَ الْحافِظاتِ وَ الذَّاكِرينَ اللَّهَ كَثيراً وَ الذَّاكِراتِ أَعَدَّاللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظيماً 2 . ( مردان مسلمان و زنان مسلمان ، مردان مؤمن و زنان مؤمنه مردان عبادت كننده و زنان عبادت كننده ، مردان و زنان راستگو و مردان و زنان شكيبا و مردان و زنان خشوع كننده در برابر عظمت الهى ، مردان و زنان بخشاينده ، مردان و زنان روزهگير ، مردان و زنانى كه عفت خود را حفظ مينمايند ، مردان و زنانى كه خدا را فراوان بياد ميآورند ، خداوند بر همه آنان مغفرت و پاداش بزرگى را آماده ساخته است ) با وجود سه آيه فوق كه صريحا و بدون كمترين ابهام ، مرد و زن را از نظر شخصيت و عناصر و اوصاف عالى و ارزشمند آن ، متحد معرفى ميكند . اهانت و تحقير زن يا اسناد اهانت و
-----------
( 1 ) آل عمران آيه 195 .
-----------
( 2 ) الاحزاب آيه 35 .
[ 267 ]
تحقير زن به ايدهئولوژى اسلام ناشى از بىاطلاعى از مفاد آيات فراوانى است كه در قرآن آمده است . اين است بعد انسانى و هويت شخصيتى زن از ديدگاه اسلام .