بداند . همان طوری كه دروغ بستن به اين حوادث به صورت دروغ گفتن حرام‏
است ، دروغ شنيدن ، دروغ مصرف كردن هم حرام است . در قرآن كريم يك جا
می‏فرمايد: « و اجتنبوا قول الزور »( سوره حج ، آيه 30 ) و هم می‏فرمايد :
« و الذين لا يشهدون الزور و اذا مروا باللغو مروا كراما »( فرقان ، آيه‏
72 ) ( 1 )
در تفسير " كشاف " ذيل آيه اول ، " « قول زور »" را قول باطل و
كذب معنی می‏كند ، می‏گويد : " و جمع الشرك و قول الزور فی قرآن واحد و
ذلك ان الشرك من باب الزور لان المشرك زاعم ان الوثن تحق له العبادش ،
فكأنه قال : فاجتنبوا عبادش الاوثان التی هی رأس الزور " تا آنجا كه‏
می‏گويد : " الزور من الزور و الازورار و هو الانحراف " ( 2 ) .
در تفسير آيه دوم می‏گويد : " يحتمل انهم ينفرون عن مجالس الكذابين و
مجالس الخطائين فلا يحضرونها و لا يقربونها تنزها عن مخالطة الشر و أهله ،
و صيانه لدينهم عما يثلمه ، لان مشاهد ( 3 ) الباطل شركه ( 4 ) فيه . و
لذلك قيل فی النظارش الی كل ما لم تسؤغه الشريعة : هم شركاء فاعليه فی‏
الاثم ، لان حضورهم و نظرهم دليل الرضا به و سبب وجوده ، لان الذی‏

پاورقی :
1 - [ و آنانكه در مجالس باطل شركت نكنند و چون به كار لغوی گذر كنند
با كرامت عبور نمايند ] .
2 - [ و شرك و قول زور در يك رديف گرد آمده‏اند چرا كه شرك ، خود از
باب زور است ، زيرا مشركين چنين پندارد كه بت شايسته پرستش است . و
گويا در اين آيه فرموده : از پرستش بتها كه رأس همه زورهاست بپرهيزيد
. . . و زور از زور و از ورار گرفته شده كه به معنی انحراف است ] .
3 و 4 - كذا .

299