حداقل اثر قيام حسينی اين بود كه ميان خلفا و دين برای هميشه تفكيك شد
.
يكی ديگر از آثار اين بود كه درجه محبوبيت امام حسين فوق العاده بالا
رفت ، واقعا " شهيد امت " ، " قهرمان فداكاری " در جهان اسلام‏
شناخته شد ، به صورت نيروئی مقدس درآمد ، مصداق : « ان الذين آمنوا و
عملوا الصالحات سيجعل لهم الرحمن ودا »( 1 ) شد . امام خود در روز
عاشورا - به نقل طبری ، ج 4 ، ص 346 ، و مقتل خوارزمی ، جلد 2 ، ص 34 -
فرموده است : " « و ايم الله انی لارجو ان يكرمنی الله بهوانكم »" (2).
37 - به عقيده آقای صالحی آنجا كه امام از تسليم امتناع می‏كند ، تسليم‏
به ابن زياد مراد است و اين غير از بيعت با يزيد است . به عقيده ايشان‏
امام حاضر بود با يزيد بيعت كند ولی حاضر نبود تسليم بلا شرط ابن زياد
شود ، زيرا قطع داشت كه او را ذليلانه می‏كشد .
38 - آقای غفاری در مقدمه " بررسی تاريخ عاشورا " پس از طرح يك‏
سلسله سؤالها از اين قبيل كه آيا عمل اباعبدالله فرار از بيعت بود يا
اجابت دعوت كوفيان و يا قيام و نهضت و ثوره و انقلاب ؟ ، خود شق سوم‏
را انتخاب می‏كند و مدعی می‏شود مقدمات و عللی پيدا شده بود كه ايجاب‏
می‏كرد امام قيام و اقدام كند و دلائل و قرائنی در دست است كه امام از
پيش در فكر نهضت

پاورقی :
1 - سوره مريم ، آيه . 96 [ آنانكه ايمان آورده و عمل شايسته كرده‏اند
خداوند دوستی آنان را در دل ديگران اندازد ] .
2 - [ و به خدا سوگند من اميدوارم كه خداوند مرا با خواری شما گرامی‏
دارد ) .

218