« و طاعته و دخيلة أمره » " ( 1 ) . بيعت فقط در مورد حاكم و سلطان است . پيمان رفاقت دو رفيق را بيعتنمیگويند يعنی در بيعت تسليم يك طرف برای يك طرف است . ( رجوع شودبه كشاف و مجمع البيان ) . در قرآن ذكر بيعت آمده است : « لقد رضی الله عن المؤمنين اذيبايعونك تحت الشجرش . . . 0 اذا جاءك المؤمنات يبايعنك علی ان لايشركن بالله و لا يسرقن و لا يزنين و لا يقتلن اولادهن ». پيغمبر ( ص ) برای علی ( ع ) در غدير خم بيعت گرفت . در " ليلةالعقبة " اهل مدينه با پيغمبر بيعت كردند . در سقيفه از مردم بيعتگرفتند و همين بيعت كار را تمام كرد و مردم پس از توجه نيز بيعت خودرا نقض نكردند . علی عليه السلام در زمان خلافت از مردم بيعت گرفت .زبير كه بعد پشيمان شد گفت : بيعت من ظاهری بود . در نهج البلاغة خطبه 8میفرمايد : « يزعم انه قد بايع بيده و لم يبايع بقلبه فقد أقر بالبيعة وادعی الوليجة فليأت عليها بامر يعرف و الا فليدخل فيما خرج منه » (2) .امام در اينجا روی اصول قضايی عليه زبير استدلال پاورقی : 1 - [ ترجمه : بيعت عبارت است از عقد بستن و معاهده نمودن بر آن (اسلام ) . گويی هر كدام از طرفين دارائی خود را به ديگری میفروشد و خالصنفس و طاعت و امور داخلی و باطنی خود را به او واگذار میكند ] .2 - [ ترجمه : وی چنين پندارد كه با دست خود بيعت نموده ولی دلش باآن هماهنگ نبوده . به بيعت خود مقر است و ادعا دارد كه در باطنموافقت نداشته است . لذا بايد بر اين ادعا دليل روشنی آورد و گرنه دربيعتی كه از آن بيرون رفته داخل گردد ] . |