علوم تجربی و عملی اهميت ندادند ، ما بعد الطبيعه و فلسفه الهی يونانیچيزی جز همان معتقدات بت پرستی آنها كه آب و رنگ فنی به آنها دادهاندنيست . يك سلسله گمانها و حدسها و لفاظيها است كه حقيقت و معنی ندارد، خداوند ، مسلمانان را با تعليمات آسمانی خود از بحث و فحص و تجزيه وتحليل در اين مسائل كه بیشباهت به تجزيه و تحليلهای شيميائی نيست بینياز ساخته است . اما مسلمانان اين نعمت عظمی را ناسپاسی كردند و نيروو نبوغ خود را صرف در اين مسائل كردند " ( 1 ) . بدون شك نظر امثال فريد و جدی و ندوی نوعی " رجعت " اشعريگری استولی به صورت مدرن و امروزی يعنی پيوند خورده با فلسفه حسی . ما فعلا نمیتوانيم از جنبه فلسفی وارد بحث ارزش تعقلات فلسفی بشويم ،در مقاله " ارزش معلومات " و مقاله " پيدايش كثرت در ادراكات "كتاب " اصول فلسفه و روش رئاليسم " بحث نسبه كافی در اين زمينه شدهاست ، در اينجا سخن را از جنبه قرآنی دنبال میكنيم كه آيا قرآن كريمتنها راه تحقيق در الهيات را مطالعه در طبيعت میداند و راه ديگری را بهرسميت نمیشناسد يا چنين نيست ؟ پاورقی : 1 - مصدر سابق - صفحه . 135 |