كه روش معتدل و هميشگی او بود از پاسخ دادن و روشن كردن حقايق گذشتهخودداری نكرد . در خطبه " شقشقيه " صريحا میفرمايد : اری تراثی نهبا يعنی حق موروثیخود را میديدم كه به غارت برده میشود . بديهی است كه مقصود از وراثت ،وراثت فاميلی و خويشاوندی نيست ، مقصود وراثت معنوی و الهی است . لياقت و فضيلت از مساله نص صريح و حق مسلم و قطعی كه بگذريم مساله لياقت و فضيلتمطرح میشود ، در اين زمينه نيز مكرر در نهج البلاغه سخن به ميان آمده است، در خطبه " شقشقيه " میفرمايد : " « اما و الله لقد تقصمها ابن ابیقحافه و انه ليعلم ان محلی منها محلالقطب من الرحی ينحدر عنی السيل و لا يرقی الی الطير » " . به خدا سوگند كه پسر ابوقحافه خلافت را مانند پيراهنی به تن كرد درحالی كه میدانست آن محوری كه اين دستگاه بايد برگرد آن بچرخد من هستم .سرچشمههای علم و فضيلت از كوهسار شخصيت من سرازير میشود و شاهباز و همانديشه بشر از رسيدن به قله عظمت من باز میماند . در خطبه 195 اول مقام تسليم و ايمان خود را نسبت به رسول اكرم ( ص )و سپس فداكاريها و مواساتهای خود را در مواقع مختلف ياد آوری میكند و |