آنگاه برای هر يك از آن سه هدف عامل يا عواملی ذكر می‏كند . می‏گويد
زهد حقيقی و واقعی كمك می‏كند به هدف اول ، يعنی برداشتن غير حق از سر
راه .

تضاد دنيا و آخرت

مساله تضاد دنيا و آخرت و دشمنی آنها با يكديگر و اينكه اين دو مانند
دو قطب مخالفند از قبيل مشرق و مغربند كه نزديكی با هر يك مساوی است‏
با دوری از ديگری ، همه مربوط به اين مطلب است يعنی مربوط است به جهان‏
دل و ضمير انسان و دلبستگيها و عشقها و پرستشهای انسان ، خداوند به انسان‏
دو دل نداده است : « ما جعل الله لرجل من قلبين فی جوفه »با يك دل‏
نمی‏توان بيش از يك معشوق برگزيد .
اينست كه وقتی از علی عليه السلام درباره جامه‏اش كه كهنه و مندرس بود
سؤال كردند فرمود :
" « يخشع له القلب و تذل به النفس و يقتدی به المؤمنون » " .
دل به اين سبب نرم می‏گردد ، و نفس به اين وسيله رام می‏شود و مؤمنان‏
به آن اقتدا می‏كنند .
يعنی كسانيكه جامه نو ندارند از پوشيدن جامه كهنه ناراحت نمی‏شوند و
احساس حقارت نمی‏كنند زيرا می‏بينند پيشوای‏شان جامه‏ای بهتر از جامه آنها
نپوشيده است .
آنگاه اضافه فرمود كه همانا دنيا و آخرت دو دشمن مشخص و دو راه‏
مختلفند هر كس دنيا را دوست بدارد

244