نوع خود شاهكار است . مانند اشعار معروفی كه در مقدمه گلستان آورده و بااين بيت آغاز میشود :
هر دم از عمر میرود نفسی |
چون نگه میكنم نمانده بسی |
و يا در قصائد آنجا كه میگويد : ايها الناس جهان جای تن آسانی نيست مرد دانا به جهان داشتن ارزانینيست يا آنجا كه میگويد : جهان بر آب نهاده است ، و زندگی بر باد غلام همت آنم كه دل بر اوننهاد يا آنجا كه میگويد :
بس بگرديد و بگردد روزگار |
دل به دنيا در نبندد هوشيار |
بوستان سعدی پر است از موعظههای آبدار جاندار و شايد باب نهم كه درتوبه و راه صواب است از همه عاليتر باشد . همچنين است پارهای از مواعظ مولوی در مثنوی و ساير شعرای فارسی زبانكه فعلا مجال ذكر نمونه از آنها نيست . در ادبيات اسلامی ، اعم از عربی يا فارسی مواعظ و حكم بسيار عالی وجوددارد ، منحصر به اين دو زبان نيست در زبان تركی و اردو و بعضی اززبانهای ديگر نيز اين بخش از ادبيات اسلامی جلوه خويش را نموده