میچرد . میخواهد بفرمايد زمين دل شما مثل آن علفزارهای بیدر و سر است كههر حيوانی در آنجا راه دارد و قدم میگذارد . در حديث ديگر امام صادق ( ع ) میفرمايد : « لولا ان الشياطين يحومونحول قلوب بنیآدم لنظروا الی ملكوت السموات » ( 1 ) اگر نبود كه شياطيندر اطراف دلهای فرزندان آدم حركت میكنند آنها ملكوت آسمانها را مشاهدهمیكردند . از اينگونه بيانات در آثار دينی ما زياد است كه يا به طور مستقيمتقوا و پاكی از گناه را در بصيرت و روشنبينی روح مؤثر دانسته است ، ويا به طور غيرمستقيم اين مطلب را بيان میكند ، مثل اينكه تأثير هواپرستیو از كف دادن زمام تقوا را در تاريك شدن روح و تيرگی دل و خاموش شدننور عقل بيان كرده است . اميرالمؤمنين سلام الله عليه میفرمايد : « من عشق شيئا اعشی بصره ، وامرض قلبه » ( 2 ) هركس نسبت به چيزی محبت مفرط پيدا كند ، چشم وی راكور ( يا شبكور ) میكند و قلب او را بيمار مینمايد . هم او میفرمايد :« عجب المرء بنفسه احد حساد عقله » ( 3 ) يعنی خودپسندی انسان يكی ازچيزهائی است كه با عقل وی حسادت و دشمنی میورزد . و نيز میفرمايد« اكثر مصارع العقول تحت بروق المطامع » ( 4 ) يعنی بيشتر زمين خوردنهایعقل آنجاست كه برق طمع ، جستن میكند . پاورقی : 1 - محجة البيضاء ، ج2 ، ص 125 ، رسول خدا ( ص ) ، با كمی اختلاف .2 - نهج البلاغه ، خطبه . 107 3 - نهج البلاغه ، حكمت . 212 4 - نهج البلاغه ، حكمت . 219 |