میپردازند . امتياز روحی سهم امام بر بودجه اوقاف ، ضميمه شدن عواطف و تواضع واظهار ارادت پرداخت كنندگان است . توجه سهم امام از طرف عامه مردم به كسی ، تابع تشخيص و حسن ظنآنهاست . و اما اينكه طرف واقعا صلاحيت دارد يا ندارد تابع اينست كهعامه مردم تا چه اندازه در تشخيص خود اشتباه نكرده باشند و عواملی غيراز صلاحيت واقعی طرف دخالت نكرده باشند . به هر حال برنده نهائی ، سهمامام است . يك سلسله علل و معلولی منظم بين معرفی شدن كسی و سپس حسنظن مردم و بعد رسيدن سهم امام و آنگاه در دست گرفتن زعامت و رياستبرقرار است . تمركز و قدرت تا صد سال پيش كه تمدن جديد به ايران نيامده بود و وسائل ارتباط بينشهرها كمتر بود مردم هر شهری معمولا وجوهات خود را به علماء همان شهرمیپرداختند و غالب آن وجوه در همانجا مصرف میشد . ولی در يك قرن اخيردر اثر پيدايش وسائل جديد ارتباطات و نزديك شدن منطقهها به يكديگر ،عادت بر اين شد كه وجوهات به همان كسی داده شود كه مرجع تقليد است .مراجع تقليد ، از اين پس علاوه بر اينكه مركز توجه عواطف بود و امرشانمطاع بود ، در نتيجه رسيدن سهم امام امكانات جديدی در اداره حوزههایعلميه يافتند و حوزهها توسعه يافت . مجموعا در اثر توسعه ارتباطات وازدياد رفت و آمدها و ملاقات مردم با مراجع از نزديك ، و توسعه حوزههاو زيادتر شدن محصلين و فارغ التحصيلان كه تدريجا شهرها و |