تأسف كرد كه پا در كفش و سر در كلاه و تن در پيراهن زندانی شده و آرزوی‏
آزاد شدن اينها را از اين زندانها كرد ؟ ! آيا می‏توان گفت خانه و مسكن‏
داشتن محدوديت است و منافی آزادی است ؟ !
تقوا هم برای روح مانند خانه است برای زندگی ، و مانند جامه است برای‏
تن . اتفاقا در قرآن مجيد از تقوا به جامه تعبير شده . در سوره مباركه‏
اعراف آيه 26 بعد از آنكه نامی از جامه‏های تن می‏برد می‏فرمايد :« و لباس‏
التقوی ذلك خير ». يعنی تقوا كه جامه روح است بهتر و لازمتر است .
آنوقت می‏توان نام محدوديت روی چيزی گذاشت كه انسان را از موهبت و
سعادتی محروم كند ، اما چيزی كه خطر را از انسان دفع می‏كند و انسان را از
مخاطرات صيانت می‏كند ، او مصونيت است نه محدوديت ، و تقوا چنين چيزی‏
است . تعبير به مصونيت يكی از تعبيرات اميرالمؤمنين است . در يكی از
كلماتش می‏فرمايد : « الا فصونوها و تصونوا بها » . ( 1 ) يعنی تقوا را
حفظ كنيد و به وسيله تقوا برای خود مصونيت درست كنيد .
اميرالمؤمنين تعبيری بالاتر از اين هم دارد كه نه تنها تقوا را محدوديت‏
و مانع آزادی نمی‏داند بلكه علت و موجب بزرگ آزادی را تقوای الهی‏
می‏شمارد . در خطبه 228 می‏فرمايد : « فان تقوی الله مفتاح سداد ، و ذخيره‏
معاد ، و عتق من كل ملكة ، و نجاه من كل هلكة ، بها ينجح الطالب ، و
ينجو الهارب و تنال الرغائب » . يعنی تقوا كليد درستی و اندوخته روز
قيامت است ، آزادی است از قيد هر رقيت ، نجات است از هر بدبختی .
به وسيله

پاورقی :
1 - نهج‏البلاغه ، خطبه . 189

29