علل متروك ماندن فرمان اسلام مسلما يكی از علل اين امر حوادثی بود كه در اوضاع اجتماعی مسلمين ،ابتدا به وسيله دستگاههای خلافت پديد آمد ، و بعد دنبال شد ، ناهمواريهادر زندگانی مسلمين به وجود آمد ، يك جامعه طبقاتی درست شد كه با منظوراسلام ابدا وفق نمیدهد ، جامعه منقسم شد به يك طبقه فقير و بدبخت كه نانخود را به زحمت میتوانست به دست آورد ، و يك طبقه مسرف و مبذر ومغرور كه نمیدانست با آنچه در چنگال دارد چه بكند . وضع زندگی عمومیوقتی كه شكاف بردارد زمينه برای اجرا و عمل و توجه به اين دستورها باقینمیماند و بلكه عواملی پيدا میشود كه اينگونه دستورها اجرا نگردد .بعضیها علت ديگری ذكر میكنند ، مدعی هستند كه علت اينكه دستورهایاسلام راجع به علم ، زمين خورد ، اين بود كه حسابی از جائی برداشته شد وبه جای ديگر گذاشته شد ، و به تعبير ديگر اعتباری از حسابی برداشته شد وبه حساب ديگر ريخته شد ، مثل اينكه مثلا كسی در بانك حسابی داشته باشد ودولت اعتباری برای آن حساب باز كند و بعد بيايند اين اعتبار را از آنحساب بردارند و به پای حساب ديگر بريزند . اين دسته میگويند علت اينكه دستورهای اسلام درباب علم زمين خورد اينبود كه آنچه كه اسلام به حساب علم و تشويق عموم به تعليم و با سواد شدن وفضيلت علم گفته بود همه به حساب عالم و تشويق به احترام و دستبوسی وفضيلت عالم گذاشته شد ، مردم به جای اينكه |
