المدنيه " . در آن كتاب با سرسختی عجيبی به جنگ مجتهدين آمده . مخصوصاسعی دارد كه حجيت عقل را منكر شود . مدعی است كه عقل فقط در اموری كهمبدأ حسی دارند يا قريب به محسوسات میباشند ( مثل رياضيات ) حجت است. در غير اينها حجت نيست . از قضا اين فكر تقريبا مقارن است با پيدايش فلسفه حسی در اروپا .آنها در علوم حجيت عقل را منكر شدند و اين مرد در دين منكر شد . حالا اينفكر را اين مرد از كجا آورد ؟ آيا ابتكار خودش بود يا از كسی ديگر گرفته؟ معلوم نيست . يادم هست در تابستان سال 1322 شمسی كه بروجرد رفته بودم و آنوقت هنوزمرحوم آية الله بروجردی اعلی الله مقامه در بروجرد بودند و به قم نيامدهبودند يكروز سخن از همين فكر اخباريين شد . ايشان در ضمن انتقاد از اينفكر فرمودند كه پيدايش اين فكر در ميان اخباريين اثر موج فلسفه حسی بودكه در اروپا پيدا شد . اين را من آنوقت از ايشان شنيدم ، بعد كه به قمآمدند و درس اصول ايشان به اين مبحث يعنی مبحث حجيت قطع رسيد منانتظار داشتم دوباره اين مطلب را از ايشان بشنوم ولی متأسفانه چيزینگفتند . الان نمیدانم كه اين فقط حدسی بود كه ايشان ابراز میداشتند يامدركی داشتند ، من خودم تاكنون به مدركی بر نخوردهام و بسيار بعيد میدانمكه اين فكر حسی در آنوقت از غرب به شرق آمده باشد . ولی از طرف ديگرايشان هم بیمدرك سخن نمیگفتند . اكنون متأسفم كه چرا از ايشان استفسارنكردم . |