صعود و نزول روح

[ علامه مجلسی ] در بحار حديثی نقل می‏كند : اصحاب رسول اكرم كه مردان‏
مؤمنی بودند ، حالتی در خود ديدند . دغدغه در آنها پيدا شد كه نكند ما
منافق باشيم و خودمان نمی‏دانيم . به پيامبر ( ص ) عرض كردند : يا رسول‏
الله نخاف علينا النفاق ما می‏ترسيم منافق باشيم . فرمود چرا ؟ عرض‏
كردند برای اينكه وقتی در محضر مبارك شما می‏نشينيم و شما صحبت می‏كنيد ،
موعظه می‏كنيد ، از خدا می‏گوئيد ، از قيامت می‏گوئيد ، راجع به گناهان و
توبه و استغفار سخن می‏گوئيد ، يك حال بسيار خوشی پيدا می‏كنيم ، ولی بعد
كه از حضور شما مرخص می‏شويم و شممنا الاولاد و راينا العيال والاهل و مدتی‏
با زن و بچه‏مان می‏نشينيم تعبير خودشان اين است كه بچه‏هايمان را بو
می‏كنيم می‏بينيم كه حالمان برگشت ، باز همان آدم اول شديم . يا رسول الله‏
! آيا اين نفاق نيست ؟ نكند نفاق باشد و ما منافق باشيم ! فرمود : نه ،
اين نفاق نيست . نفاق ، دوروئی است ، اين ، " دوحالتی " است . انسان‏
گاهی روحش اوج می‏گيرد و بالا می‏رود ، و گاهی روحش پايين می‏آيد . البته‏
شما وقتی پيش من هستيد و اين حرفها را می‏شنويد ، قهرا چنين حالتی پيدا
می‏كنيد . بعد اين جمله را فرمود : « لو تدومون علی الحالة التی وصفتم‏
انفسكم بها لصافحتكم الملائكة و مشيتم علی الماء » ( 1 ) اگر به آن حالتی‏
كه پيش من هستيد ، باقی بمانيد و از آن

پاورقی :
. 1 اصول كافی ، ج 2 ، ص . 424

181