بگيرد و انسان از آن بهره برد [ میخواهند ] ، در آخر ، حرفشان به اينبرمیگردد كه علم هم ارزشش برای انسان يك ارزش وسيلهای است ، نه ارزشذاتی ، علم برای انسان ، از اين جهت خوب است كه وسيله تسلط انسان برطبيعت است و طبيعت را مسخر انسان قرار میدهد ، و وقتی كه طبيعت رامسخر انسان قرار داد ، انسان ، بهتر از طبيعت بهرهمند و مستفيض وبرخوردار میشود . پس اگر میخواهيد انسانها را به كمال برسانيد ، بايدكوشش كنيد آنها را به برخورداری از طبيعت برسانيد ، و كمالی هم غير ازبرخورداری از طبيعت وجود ندارد و اينكه برای علم اين همه قداستها قائلشدهاند ، ارزش ذاتی و كمال ذاتی قائل شدهاند ، همه ، حرف است ، علميك ابزار بيشتر نيست ، علم برای بشر نظير شاخ است برای گاو ، نظيردندان است برای شير . اينها يك سلسله نظرياتی است كه چنانكه عرض كردم ، نظر اسلام رادرباره هر يك به تفصيل بيان خواهم كرد كه اسلام چقدر برای عقل ارزش قائلاست ، برای آنچه آنها عشق مینامند چقدر ارزش قائل است و برای قدرت ،مسئوليتهای اجتماعی و جامعه بیطبقه چقدر ارزش قائل است . هر كدام ازاينها داستان مفصلی دارد . طرز مواجهه با مرگ دو كلمه فقط میخواهم عرض كنم و آن اين است كه شك نداريم يكی ازمظاهر كمال انسان ، طرز مواجهه او با مرگ است ، چون ترس از مرگ يكنقطه ضعف بزرگ در انسان است و بسياری |