مكتب عقل به طور كلی نظريات صاحبان مكاتب مختلف درباره انسان كامل در چندنظريه اساسی خلاصه میشود . يك نظر ، نظر عقليون يا اصحاب عقل است ،يعنی نظر كسانی كه به انسان بيشتر از زاويه عقل مینگريستهاند و گوهرانسان را همان عقل او میدانستهاند و نه چيز ديگر . عقل هم يعنی قوه تفكرو قوه انديشيدن . فلاسفه قديم و از آن جمله برخی فلاسفه قديم خودمان نظيربوعلی سينا اينطور فكر میكردهاند . آنها مدعی بودهاند كه انسان كامل يعنی" انسان حكيم " ، و كمال انسان در حكمت انسان است . مقصود آنها از حكمت چيست ؟ آيا مقصود آنها از حكمت ، همان چيزی استكه ما امروز " علم " میگوئيم ؟ نه ، مقصودشان از حكمت البته حكمتنظری نه عملی " دريافت كلی صحيح از مجموع هستی " است كه غير از علماست ، زيرا علم دريافتی است از بخشی از هستی . برای اينكه فرق " فلسفه" و " علم " روشن شود ، اين مطلب را توضيح میدهم . مثلا اگر شما میخواهيد درباره شهر تهران اطلاع پيدا كنيد ، به دوگونهمیتوانيد اين اطلاع را كسب كنيد : يكی اطلاع كلی و عمومی اما مبهم ، وديگر ، اطلاع جزئی ولی مشخص . گاهی اطلاع شما درباره تهران مانند اطلاع يكمهندس شهرداری است كه اگر به او بگويند نقشه كلی شهر تهران را بكش ،میتواند چنين نقشهای را بكشد و در آن ، خيابانها و ميدانها و پاركها رابه طور كلی ، روی صفحه كاغذ به شما نشان دهد : مثلا اينجا نياوران و آنجاتجريش و |
