از خدا بسوى خدا
اگر سير آدمى در مسير انَّا لِلَّهِ وَ اِنَّا اِلَيْهِ راجِعُونَ ( همه ما از آن خدا و همه ما به سوى او بر ميگرديم ) ، آگاهانه و هشيارانه و هدف گيرانه بوده باشد ، هر قدمى كه برميدارد ، مرحلهاى از رشد را مىپيمايد . اگر سير در اين مسير ناآگاهانه و ناهشيارانه و بىهدف انجام بگيرد ، از مزاياى كمال محروم و سرمايه هستى تباه و خسارتى كه در اين سير و حركت گريبانگير او خواهد بود ، جبران نخواهد پذيرفت .
اگر اين حركت و سير رو به سقوط و تباهى باشد ، نكبت و شقاوت ابدى را بر خود خريده است و در هر دو حال سير كنندگان بايد بدانند كه فرار از حيطه سلطه الهى امكان ناپذير است . اگر بخواهد سير نزولى كنند ، به شقاوتى دچار خواهند شد كه مطابق مشيت الهى ، معلول حركت تبهكارانه آدميان ميباشد .
پس اينان كه از دستورات و عنايات الهى گريختهاند ، پايانى براى حركت آنان ، جز قانون و مشيت الهى چيزى ديگر نخواهد بود . و اگر حركت در مسير انَّا لِلَّهِ وَ اِنَّا اِلَيْهِ راجِعُونَ با هشيارى و كمال جوئى انجام بگيرد ، اين حركت از خدا به سوى خدا و در قلمرو مشيت خدا و در ايام خداوندى تحقق مىپذيرد .
جمله مورد تفسير ، اقتباسى از آيه شريفه است كه ميفرمايد :
فَفِرُّوا اِلى اللَّهِ اِنّى لَكُمْ مِنْهُ نَذيرٌ مُبينٌ 1 ( به سوى خدا بگريزيد ( پناهنده شويد ) ، من براى شما ابلاغ كنندهاى آشكارم ) اين گريز از خدا به سوى خدا باين معنا است كه آنانكه بجهت مخالفت با تعهد الهى و ناديده گرفتن مسئوليتهاى ناشى از تكاليف انسانى احساس سقوط ميكنند ، براى جبران سقوط و تباهى خود ، پناهگاهى جز خدا ندارند و بايد به او پناهنده شوند . يك احتمال ديگر اينست كه هر آنچه كه مربوط به مشيت و اراده خداوندى است و شما درباره آن در ابهام و يا وحشتيد ، براى حل و بدست آوردن تأمين درباره آن ، بخداوند پناهنده شويد .
-----------
( 1 ) الذاريات آيه 50
[ 95 ]
9 ، 10 ، 11 ، 12 و امضوا فى الّذى نهجه لكم و قوموا بما عصبه بكم فعلىّ ضامن لفلجكم آجلا ان لم تمنحوه عاجلا ( و آن راه را پيش بگيريد كه براى شما روشن و هموار ساخته است و با آن واقعيات قيام كنيد كه مربوط به شما است ، در اينصورت على وصول به هدف والا را اگر در اين زندگانى نمودار نگردد ، در ابديت براى شما تضمين مينمايد .
