نزديكتر . ظهور همه چيز به ذات اوست ، ظاهر مطلق و بالذات اوست "« و بنور وجهك الذی أضاء له كل شیء » " ( 1 ) ، روشنی هر چيزی در پرتونور ذات اوست . ولی نوری است كه ثابت است ، غروب و افول ندارد .نوری است كه همه جا را پر كرده ، حجاب و مانعی ندارد ، به همه چيز محيطاست ، نقطه مقابلی ندارد ، ضد و ندی ندارد . چون افول و غروب ندارد ، زوال و فنا ندارد ، ظلمتی در برابرش نيست ،بشر ضعيف الادراك كه هر چيزی را با مقايسه نقطه مقابل و نقطه مخالفبايد بفهمد و دستگاه گيرنده فهم و ادراك او طوری ساخته شده كه به هرچيزی با كمك نقطه مقابل آن چيز توجه و التفات پيدا میكند ، از التفاتو توجه به ذات حق غافل است . نكته غريبی است ! ذات حق چون هيچ وقت پنهان نيست ، از نظرها پنهاناست . اگر گاهی پنهان بود و گاهی آشكار ، از نظرها پنهان نبود . چونغروب و افول و زوال و تغيير و حركت ندارد ، مورد غفلت بشر است .اين است معنی سخن حكما كه میگويند : ذات حق از كثرت ظهور و شدتظهور در خفاست .
پاورقی : . 1 از فقرات دعای شريف كميل . . 2 نهج البلاغه ، خطبه . 64 |