مستقر گردد ، عبدالله قانع نشد . و قبل از آنكه جواب نامه عبدالله بهابوسلمه برسد ، سفاح كه به ابوسلمه بد گمان شده بود با جلب نظر وموافقت ابومسلم ، ابوسلمه را كشت و شهرت دادند كه خوارج او را كشتهاند، و بعد هم خود عبدالله و فرزندانش گرفتار و كشته شدند . اين بود جريانابا و امتناع امام صادق ( ع ) از قبول خلافت . علت امتناع امام ابا و امتناع امام صادق ( ع ) تنها به اين علت نبود كه میدانست بنیالعباس مانع خواهند شد و آن حضرت را شهيد خواهند كرد ، اگر میدانست كهشهادت آن حضرت برای اسلام و مسلمين اثر بهتری دارد شهادت را انتخابمیكرد ، همان طوری كه امام حسين ( ع ) به همين دليل شهادت را انتخابكرد . در آن عصر كه به خصوصيات آن اشاره خواهيم كرد آن چيزی كه بهتر ومفيدتر بود رهبری يك نهضت علمی و فكری و تربيتی بود كه اثر آن تا امروزهست ، همان طوری كه در عصر امام حسين ( ع ) آن نهضت ضرورت داشت و آننيز آن طور بجا و مناسب بود كه اثرش هنوز باقی است . جان مطلب همين جاست كه در همه اين كارها ، از قيام و جهاد و امر بهمعروف و نهی از منكرها ، و از سكوت و تقيهها بايد به اثر و نتيجه آنهادر آن موقع توجه كرد . اينها اموری نيست كه به شكل يك امر تعبدی ازقبيل وضو و غسل و نماز و روزه صورت بگيرد . اثر اين كارها در مواقعمختلف و زمانهای مختلف و اوضاع و شرايط مختلف فرق میكند . گاهی اثرقيام و جهاد برای اسلام نافعتر است و |