فلسفه اجتماعی او و نوع تفكر مخصوصی بود كه در عدالت اجتماعی اسلامیداشت و خودش شديدا اصرار میورزيد كه عدالت اجتماعی اسلام و فلسفهاجتماعی اسلام صرفا همين را اقتضا میكند . او تنها عادل نبود ، عدالتخواه بود . فرق است بين عادل و عدالتخواه ،همان طوری كه فرق است بين آزاد و آزاديخواه . يكی آزاد است يعنی خودششخصا مرد آزادی است ، و يكی آزاديخواه است يعنی طرفدار آزادی اجتماعاست و آزادی هدف و ايده اجتماعی اوست . علم هم همين طور است : يكیشخصا عالم است ، يكی علاوه بر اين طرفدار عموميت علم و سواد و تعليمعمومی است . همين طور است عدالت : يكی شخصا آدم عادلی است ، و يكیعدالتخواه است ، عدالت فكر اجتماعی اوست . باز مثل اينكه يكی صالحاست و ديگری اصلاح طلب . در آيه كريمه قرآن میفرمايد " « كونوا قوامينبالقسط »" ( 1 ) قيام به قسط يعنی اقامه و به پاداشتن عدل ، و اين غيراز عادل بودن از جنبه شخصی است . جود بهتر است يا عدل ؟ اول جملهای از خودش در جواب سؤالی نقل میكنم : كسی از علی مرتضی سلامالله عليه پرسيد آيا جود بهتر است يا عدالت ؟ ( « أيهما أفضل ؟ العدلأو الجود ؟ فقال عليه السلام : العدل يضع الامور مواضعها ، و الجود يخرجهامن جهتها » ) فرمود عدل بهتر است از جود به دليل اينكه عدل هر چيزی رادر جای خود قرار میدهد و هر حقی راپاورقی : . 1 نساء ، . 135 |