در روايات معتبر اسلامی راجع به نقش مثبت و منفی امر به معروف و نهیاز منكر بسيار سخن رفته است و مجالی برای نقل آنها نيست . د . فسق و فجور و فساد اخلاق : در اين زمينه نيز آيات بسياری هست .يك سلسله آيات همانهاست كه " ترف " و " مترف " بودن را علتهلاكت میشمارد ( 1 ) . و ديگر اكثر آياتی كه در آنها كلمه " ظلم " بهميان آمده است . در اصطلاح قرآن ، ظلم اختصاص ندارد به تجاوز فرد ياگروهی به حقوق فرد يا گروه ديگر ، شامل ظلم فرد به نفس خود و شامل ظلميك قوم به نفس خود نيز میشود . هر فسق و فجور و هر خروج از مسير درستانسانيت ، ظلم است . ظلم در قرآن در حقيقت مفهوم اعمی دارد كه هم شاملظلم به غير میگردد و هم شامل فسق و فجور و كارهای ضد اخلاقی . غالبا مورداستعمال اين كلمه مصداق دوم است . آياتی از قرآن كه ظلم به معنی اعم راعلت هلاك يك قوم شمرده بسيار زياد است و از حوصله بحث مختصر ما خارجاست . از مجموع اين معيارها میتوان نظر قرآن را درباره بنياد جامعه و بنيادتاريخ به دست آورد . قرآن برای بسياری از امور كه برخی آنها را به اصطلاحروبنا میخوانند ، نقش قاطع و تعيين كننده قائل است . پاورقی : . 1 رجوع شود به هود / 116 و انبياء / 13 و مؤمنون / 33 و 64. |