هويت كل در كار نيست بلكه كل ، وجودی مستقل از اجزاء ندارد ، كل عبارتاست از مجموع اجزاء بعلاوه ارتباط مخصوص ميان آنها . جامعه نيز چنين است . جامعه از نهادها و تأسيسات اصلی و فرعی تشكيلشده است . اين نهادها و افرادی كه اين نهادها به آنها وابسته است همهبه يكديگر وابسته و پيوستهاند . تغيير در هر نهادی ، اعم از نهاد فرهنگی، مذهبی ، اقتصادی ، سياسی ، قضايی ، تربيتی موجب تغييراتی در نهادهایديگر است و زندگی اجتماعی به عنوان يك اثر قائم به كل ماشين اجتماعپديد میآيد بدون آنكه افراد در كل جامعه ويا نهادها در شكل كلی جامعههويت خود را از دست بدهند . ج . جامعه مركب حقيقی است از نوع مركبات طبيعی ولی تركيب روحها وانديشهها و عاطفهها و خواستها و ارادهها و بالاخره تركيب فرهنگی نهتركيب تنها و اندامها . همچنانكه عناصر مادی در اثر تأثير و تأثر بايكديگر زمينه پيدايش يك پديده جديد را فراهم مینمايند و به اصطلاح فلاسفهاجزاء ماده پس از فعل و انفعال و كسر و انكسار در يكديگر و از يكديگراستعداد صورت جديدی میيابند و به اين ترتيب مركب جديد حادث میشود واجزاء با هويت تازه به هستی خود ادامه میدهند ، افراد انسان كه هر كدامبا سرمايهای فطری و سرمايهای اكتسابی از طبيعت وارد زندگی اجتماعیمیشوند ، روحا در يكديگر ادغام میشوند و هويت روحی جديدی كه از آن به "روح جمعی " تعبير میشود میيابند . اين تركيب ، خود يك نوع تركيبطبيعی مخصوص به خود است كه برای آن شبيه و نظيری نمیتوان يافت . اينتركيب از آن جهت كه اجزاء در يكديگر تأثير و |
