. 5 تقدم جنبه مادی جامعه بر جنبههای معنوی آن : جامعه از بخشها و سازمانها و نهادها تشكيل میشود : سازمان اقتصادی ،سازمان فرهنگی ، سازمان اداری ، سازمان سياسی ، سازمان مذهبی ، سازمانقضايی و غيره . از اين نظر ، جامعه مانند يك ساختمان كامل است كه يكخانواده در آن زندگی میكنند كه مشتمل است بر اطاق پذيرايی ، اطاق خواب، آشپزخانه ، دستشويی و غيره . در ميان سازمانهای اجتماعی يك سازمان است كه در حكم زيربنا يعنیشالوده اصلی ساختمان است كه تمام بنا بر روی آن و بر مبنای آن ساختهمیشود كه اگر آن متزلزل شود و يا فرو ريزد ، جبرا همه بنا فرو میريزد ، وآن ساخت اقتصادی جامعه است . ساخت اقتصادی جامعه يعنی آنچه به توليدمادی اجتماع مربوط میشود از ابزار توليد ، منابع توليد ، روابط ومناسبات توليدی . ابزار توليد كه اساسیترين قسمت ساخت جامعه است در ذات خود متغير ومتكامل است . هر درجه تكاملی ابزار توليد ، مستلزم نوعی خاص روابط ومناسبات توليدی است مغاير با آنچه قبلا بوده است . روابط توليدی يعنیاصول و مقررات مربوط به مالكيتها كه به چه شكل باشد ، و در حقيقت ،مقررات مربوط به رابطه قراردادیپاورقی : > خصوصا مقاله پنجم ( پيدايش كثرت در ادراكات ) و تفسير الميزان (ترجمه فارسی ) جلد 16 ، صفحه 190 بحث درباره " اخذ ميثاق " ، و جلد 31، صفحه 303 گفتار در معنای فطری بودن دين . و نيز مباحث اجمالی ديگری كهبه طور پراكنده در بسياری از جاهای ديگر اين تفسير شريف آمده است .همچنين رجوع شود به كتاب فطرت اثر استاد شهيد ] . |
