فقهای شيعه بلكه از بزرگترين فقهای اسلام شمرده شده است . او در منطق وكلام و فلسفه و رياضيات و . . . شاگرد خواجه نصيرالدين و در فقه شاگردمحقق حلی صاحب شرايع است كه او هم از فقهای درجه اول شيعه است . علامهو خواجه جزء نوابغ شمرده شدهاند . خواجه نصرالدين جزء رياضيون تقريبادرجه اول جهان شمرده میشود . اخيرا روزنامهها اعلان كردند كه قسمتهايی ازكره ماه را به نام چند نفر از رياضيون ايرانی نامگذاری كردند ، عمر خيام، ابن سينا و خواجه نصير الدين كه فرضياتی در باب كره ماه داشتهاند .علامه هم در فن خودش كه فقه است ، قطعا و بدون شك از نوابغ است .كتابهای خيلی زيادی دارد ، از جمله كتابی است به نام " تذكرش الفقهاء" در دو جلد . به راستی وقتی انسان اين كتاب را مطالعه میكند به حيرتمیافتد از تبحر يك نفر در يك فن . محمد قزوينی میگويد وقتی در تهران بودم به درس مرحوم ميرزای آشتيانیمیرفتم . بعد كه به اروپا رفتم و بعضی از متخصصين را در فن خودشان ديدم ،حس میكردم كه ميرزا حسن آشتيانی در فن خودش همان معنی واقعی تبحر رادارد . " تذكرش الفقهاء " كتابی است فقهی اما نه تنها فقه شيعه را بيانكرده بلكه در هر مسئلهای فتوای همه علمای اهل تسنن آنهم نه فقط چهارامامشان : ابو حنيفه ، شافعی ، مالك و احمد ، بلكه فتوای اكابر فقهای ماقبل از منحصر شدن مذاهب به اين چهارتا را نيز نقل كرده است . در هرمسئلهای میگويد در اينجا ابوحنيفه چنين گفته ، شافعی چنين گفته و عقيدهما اماميه چنين است . گاهی رد و ايراد هم میكند مثلا میگويد شافعی در يكقول خودش چنين گفته ، در قول ديگرش چنين گفته ، اول چنين گفته ، بعد ازعقيده خودش عدول |
